FUTURIZM (lot. futurum – kelajak) – XX asr boshlarida maydonga kelgan avangardistik oqim, san’atning dyeyarli barcha turlarida kuzatilgan, ayniqsa, tasviriy san’at va haykaltaroshlikda ta’siri kuchli bo‘lgan, badiiy adabiyotda ham syezilarli iz qoldirgan. F.ning o‘z vatani Italiyada, shuning dek, Rossiyada kengroq ommalashdi. F.ning adabiy-estetik va g’oyaviy qarashlari F.Marinyettining “Futurizm manifyesti” (1909) asarida o‘z ifodasini topgan. F. adabiy-madaniy an’analar bilan aloqani to‘la uzish, yangi zamon (kelajak)ning yangi adabiyot va san’atini yaratish da’vosi bilan maydonga chiqdi. Qisqacha aytilsa, F. namoyandalari jamiyatdagi taraqqiyot tyendyensiyalaridan kelib chiqqan holda, uning ertasini, ertangi inson va insoniy munosabatlarni o‘zlaricha tasavvur qiladilar va shunga mos adabiyotni yaratish da’vosi bilan maydonga chiqdilar.
AMALIY MASHG’ULOTLAR
1- AMALIY MASHGʻULOT MAVZUSI: TASKIRA, BADIA VA XOTIRA JANRLARINING ADABIY TANQIDDAGI O‘RNI. MATN TAHLILI. (2 soat) Reja: 1. Adabiy tanqidda janrlar masalasi.
2. Tazkira janrining oʻziga xos xususiyatlari.
3. Turkiy tazkiralarda Alisher Navoiy siymosi.
4. Badia janrining lirik falsafiy jihatlari.
5. Xotira janrining adabiyotshunoslikdagi ahamiyati.
6. Misollar matn tahlillari yordamida amalga oshiriladi.
Adabiyotlar: 1. Isen M. Tezkireden Biyografiye. – Istanbul: Kapi Yayinlari, 2010. S.51-52.
2. Cetindag Y. Ali Sir Nevai. – Istanbul: Kaynak yayinlari, 2010. S.249.
3. Xudoyberganov N. Badiiy tahlil sehri. – T., 2008
4. Safarov O., Yo‘ldoshev B., Ahmedova Sh. Adabiy tanqid nazariyasi. – BuxDU, 2003.
5. Rasulov A. Tanqid, tahlil, baholash. – T.: Fan, 2006.
6. H.Boltaboyev. Turkiy taskiralarda Alisher Navoiy siymosi. Jahon adabiyoti — 2013 yil, 2-son. 7. Хайитметов A. “Мажолисун нафоис” ҳақида баъзи мулоҳазалар. // Ўзбек тили ва адабиёти масалалари. –Тошкент, 1958. №1.
8. Ғаниева С. “Mажолис ун-нафоис”га изоҳ ва таржималар. Алишер Навоий. Мукаммал асарлар тўплами. 20 томлик. 13 том. –Тошкент: Фан, 1997.