O'quv qo'llanma

E -m a ild a g i m a v ju d m u a m m o la r
Elektron pochta bilan ishlash ja ra y o n id a quyidagi xatolarga yul kuyish 
m um kin:
• xatni tasodifan junatish;
• xatning notugri m anzil b o ‘yicha ju n atilish i;
• xatlar arxivining keskin oshib ketishi okibatida tizim ning ishdan chikishi;
• yangiliklarga notugri obuna bulish;
• xatni tarkatish ruyxatida xatoga yul kuyish.
A gar tashkilotning pochta tizim i bevosita Intem etga ulangan bulsa, yul 
kuyilgan xatolar okibati keskin oshib ketadi.
U shbu xatolam ing oldini olish usullarining b a ’zi birlari quyidagilar:
- foydalanuvchilam i ukitish;
- elektron pochta dasturlarini tugri konfiguratsiyalash;
- Intem etdagi protokollarga tulik am al kiluvchi dasturlam i kullash.
Bundan tashkari elektron pochtaning shaxsiy m aksadda ishlatilishi tashkilot 
raxbariyati uchun b a ’zi bir m uam m olam i keltirib chikarishi m um kin. chunki E-mail 
m anzilida tashkilot nom lari aks ettirilgan bulishi extim oldan xoli em as. N atijada. 
shaxs ju n atay o tg an xat tashkilot nom idan deb kabul qilinishi m um kin. Shu bois, 
telefonlar kabi Y e-m aildan shaxsiy ishlar uchun foydalanishni cheklab kuyish zarur 
buladi. A lbatta. buni joriy kilish kiyin m asala.
E lek tro n p o c h ta d a m a v ju d x a v fla r
Elektron pochta bilan ishlash jaray o n id a quyidagi xavflar m avjud:
1. J u n a tu v c h in in g k a lb a k i m a n z ili. 
K abul qilingan xatni Y e-m ail m anzili 
aniqligiga tulik ishonch hosil kilish kiyin. chunki xat ju natuvchi uz m anzilini 
kalbakilashtirishi m um kin.
2. X a tn i q o 'lg a k ir itish . 
E lektron xat va uning sarlavxasi o ‘zgartirilm asdan. 
shifrlanm asdan ju n atilad i. Shu bois. uni yulda kulga kiritish va m azm unini 
o 'zg artirish i m um kin.
3 . P o ch ta « b o m b a » si. 
Pochga tizim iga kuplab elektron xatlar ju n atilad i, 
natijada tizim
ishdan 
chikadi. 
Pochta serverining ishdan chikish xolatlari 
quyidagi lardir:
78

---

• disk tulib koladi va keyingi xatlar kabul qilinm aydi. A gar disk tizim li bulsa, u 
xolda tizim tam om ila ishdan chikishi m um kin;
• kirishdagi navbatda turgan xatlar sonining oshib ketishi natijasida keyingi 
xatlar um um an navbatga kuyilm aydi;
• olinadigan x atlam in g m aksim al sonini o 'zg artirish natijasida keyingi xatlar 
kabul qilinm aydi yoki uchiriladi;
• foydalanuvchiga ajratilgan diskning tuldirilishi natijasida keyingi xatlar kabul 
qilinm aydi va diskni tozalab bulm aydi.