Қорин чурралари

Klinik  belgilari.  Qisilgan  churralarning  klinik  belgilari  yaxshi  o‟rganilgan.  Yaxshi  yigilgan 

anamnez  va  bemorni  yaxshilab  tekshirish  to‟g‟ri  tashxis  qo'yishda  qiyinchilik  tugdirmaydi.  Chov 

churrasining  qisilib  kolishidagi  asosiy  belgilar  –  chov  sohasida  to'satdan  boshlangan  og'riq  va 

churraning tug'irlanmay kolishidir. 

---

 

 

Og'riq  har  xil  bo‟lishi  mumkin.  Ayrim  vaqtlarda  og'riq  kuchli  bo‟lib,  shoq  holati  rivojlanishi 

ham  mumkin.  Eng  erta  yuzaga  chiqadigan  simptomlaridan  biri  qusishdir.  Bordiyu  ichak  sirtmog'i 

qisilib  qolib,  o‟tkir  ichak  tutilishi  rivojlanganda  qusish  ko‟p  marta  takrorlanadi  va  qusik  massasi 

qulansa xidli bo‟ladi. 

Qisilish  chov  kanalining  tashqi  teshigida  bo'lsa,  jarroh  chov  sohasida  juda  taranglashgan  va 

og'riqli churra bo‟rtmasini paypaslaydi. Agar churra kuchsiz qisilganda churra qopchasida suv  yoki 

charvi bo'lsa perkussiyada to'mtoq, agar ichak sirtmog'i bo'lsa timpaniq tovush eshitiladi. 

Qisilish  chov  kanalining  ichki  teshigida  bo'lsa,  ko‟pincha  ichak  devori  bir  qismining  qisilishi 

(Rixter qisilish) yuz beradi. Bunday holatlarda Byarishnikov simptomi paydo bo‟ladi, ya‟ni qisilgan 

tomondagi oyoq tepaga ko'tarilganda og'riq kuchayadi. Buning asosiy sababi pay va mushaklarning 

qisqarishi bilan bog‟liq.  Ichak  sirtmog'ining  churra darvozasida  qisilib  qolishi  strangulyasion  ichak 

tutilishi  klinikasini  beradi.  Shuning  uchun  bemorlarda  churra  bo‟rtmasidagi  og'riq  bilan  birgalikda 

qorinda  ham  qattiq  og'riq  va  qorinning  assimmetriyasi  kuzatiladi.  Ularni  tekshirganda  Sklyarova, 

Val  belgilarini  aniqlanishi  mumkin.  Intoksikasiya  belgilari  rivojlanadi  va  ichak  tutilishi  klinikasi 

paydo bo‟lib, peritonit rivojlanishiga sabab bo‟ladi. 

Shifoxonagacha  bo‟lgan  davrda  juda  ko‟p  xatoliklar  uchraydi.  Chunki  bemorlar  asosan 

terapevtlar,  tez  yordam  vrachlari  tomonidan  tekshiriladi.  Ichak  devorining  bir  qismi  qisilganda 

(Rixter qisilish), churra bo‟rtmasi bo'lmaganda yoki bo‟rtmalar kichik bo‟lib, uni paypaslab aniqlash 

qiyin bo‟lganda diagnostik xatoliklar ko‟payadi. Ana shunday holatlarda rentgenologik tekshirishlar 

muhim ahamiyatga ega. 

Qisilgan  churralarni  tug'irlanmaydigan  chov  churralari,  chov  limfadeniti,  chov  limfa 

tugunlariga  o‟smalar,  metastaz  berishi  bilan  diffferensiallash  zarur.  Ayollarda  qisilgan  chov 

churrasini son churrasi bilan differensiallash ancha mushkuldir. 

Yolg'on  qisilgan  churralarni  aniqlashda  yo‟l  qo‟yilgan  diagnostik  xatolar  taktik  xatolarga  olib 

kelishi mumkin. 

Qisilgan chov churrasini operativ davolashda asosiy maqsad chov churrasi qisilishini va uning 

oqibatlarini  bartaraf  qilishdir.  Chov  kanalini  plastika  qilish  keyingi  urinda  turadi.  Churra 

qopchasidagi iflos suv bilan operatsiya jaroxatining ifloslanishini oldini olish lozim. 

Operatsiya  paylaridagi  ayrim  jarrohlar  ichak  sirtmoq  larini  rezeksiya  qilish  uchun    ayrim 

mualliflar  o‟rta  chiziq  bo‟ylab  laparotomiya  qilishni  taklif  qiladilar.  Bu  juda  to‟g‟ri  fikr  emas. 

Gernilaparotomiya  keluvchi  va  ketuvchi  ichak  sirtmoq  larini  yaradan  bemalol  chiqarib,  ularni 

reviziya qilish imqonini beradi. 

O‟rta chiziq bo‟ylab qilinadigan maqsadli laparotomiya uchun alohida ko‟rsatmalar mavjud: 

1.  Qorin  bo‟shlig‟ida  bitishmali  holatlar  bo‟lib,  chov  sohasidan  qilingan  kesma  orqali  ichak 

sirtmoq larini  yaraga chiqarib bo'lmasa. 

2.  Yonbosh ichakning terminal qismini rezeksiya qilib, ileotranverzioanastamoz qo'yish kerak 

bo‟lganda. 

3.  Operatsiyagacha churra qopchasi flegmonasi tashxisi qo‟yilsa. Bunda avval qorin bo‟shlig‟i 

operatsiyasi  etapini bajarib, keyin churrani kesish,  yiringni va nekrozga uchragan to‟qima va ichak 

sirtmog'i bartaraf etiladi. 

4.  Peritonit va ichak tutilishi klinikasi rivojlangan  bemorlar shifoxonaga kech murojaat qilgan 

holatlarida. 

Bunday  operatsiyalardan  keyin  chov  kanalini  plastika  qilishning  oddiy  va  yengil  usullarini 

qo'llash kerak.