O'rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi u. I. Inoyatov


Pul badallari haqidagi e’lon



Yüklə 2,16 Mb.
səhifə11/98
tarix26.09.2023
ölçüsü2,16 Mb.
#148914
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   98
BUXG KITOBLARI

Pul badallari haqidagi e’lon bilan hisob-kitob schyotiga naqd pullar topshirilganligi rasmiylashtiriladi, Ushbu hujjat bir nusxada to'ldiriladi va unda to'lanadigan pulning hosil bo'lish manbayi ko'rsatiladi. Bank qabul qilingan pulga kassirga kvitansiya beradi, u buxgalteriyada kassa chiqim orderini tuzish va kassa bo'yicha pul mablag'larini hisobdan chiqarish uchun asos vazifasini o'taydi.
5110 - Hisob-kitob schyotining boshqa schyotlar bilan aloqasi
D-t 5110 K-t


D-t

6010

K-t

Mol yetkazib beruvchilarga toTovlar










D-t

6410

K-t

Budjetga soliq to'lovlari










D-t

65

20

K-t

Budjetdan tashqari fondlarga to'lovlar







D-t

5010

K-t

Kassaga naqd pul berilishi










D-t

4800

K-t

Sug'urta toiovlari










D-t

6810

K-t

Qisqa muddatli kreditning qaytarilishi










D-t

6900

K-t


Turli kreditorlik toiovlari





D-t 5010 K-t

D-t 40

Kassadagi ortiqcha mablag'ning qaytarilishi
10 K-t

D-t 68

Xaridor va buyurtmachilar qaizining to'lanishi
10 K-t

D-t 78

Qisqa muddatli bank kreditining olinishi
10 K-t

D-t 65

Uzoq muddatli bank kreditining olinishi
10 K-t




Turli debitorlik qarzlaridan tushumlar



5110-«Hisob-kitob» schyotining debetli va kreditli jarayonlari quyidagi
buxgalteriya aloqalarida aks ettiriladi


t/r

Muomalalar mazmuni

Schyotlar aloqasi

D

К

1

Kassadan ortiqcha pul hisob-kitob schyotiga topshirildi

5110

5010

2

Sotilgan mahsulot uchun xaridorlardan boshqa bajaril- gan ish, xizmatlar uchun buyurtmachilardan pul kelib tushdi

5110

4010

3

Bankdan olingan uzoq va qisqa muddatli kredit hisob- kitob schyotiga o‘tkazildi

5110

6810,
7810

4

Debitorlardan qarz kelib tushdi

5110

4810,
4890

5

Foydalanilmagan akkreditiv, limitlangan chek daftarcha- sining mablagi hisob-kitob schyotiga qaytarilib topshirildi

5110

5510,
5520

6

Ta’sischilardan hisob-kitob schyotiga pul kelib tushdi

5110

4610







7

Chek asosida hisob-kitob schyotidan kassaga pul olindi

5010

5110

8

Mol yetkazib beruvchilardan bo'lgan qarzni uzish uchun o'tkazildi

6010

5110

9

Kasaba uyushmasi tashkilotiga, ijtimoiy sug'urta tashkilotiga ajratmalar o'tkazildi

6520

5110

10

Banklardan olingan qisqa va uzoq muddatli kreditlar qaytarildi

6810

7810
5110

11

Budjetga bo'lgan qarzlar to'landi

6410

5110

12

Ishlatilmagan akkreditiv, limitlangan chek daftar- chasi qaytarildi

5510

5520
5110

13

Bank xizmatlaii uchun foiz to'landi

9430

5110




Korxonaning hisob-kitob schyotidagi 0‘zbekiston Respublikasi milliy valutasidagi pul schyotidan foydalaniladi. 5110-schyot debeti bo'yicha tushumlar tarziga bog'liq ravishda turli schyotlar kreditidan hisob-kitob mablag‘larining miqdori va harakatini hisobga olish uchun 5110-«Hisob- kitob schyoti» aktiv pul varag'iga mablag‘laming tushishi bo‘yicha xo'ja- lik muomalalari, 5110-schyot krediti bo'yicha esa xarajatning nima maqsadda qilinganligiga ko‘ra hisob-kitob varag‘i turli schyotlar debetiga mab- lag‘lami hisobdan chiqarish bo'yicha xo'jalik muomalalari aks ettiriladi.


5110-«Hisob-kitob» schyotining debet aylanmasi 2-vedomostdan, kredit aylanmasi 2-jumal orderda aks ettiriladi.
5110-«Hisob-kitob» schyoti bo'yicha muomalalar tekshirilgan bank ko'chirmasi va unga ilova qilingan pul hujjatlariga asosan aks ettiriladi. 5110-schyotining qoldig'i hisob-kitob schyotidan berilgan ko'chirmada ko'rsatilgan qoldiqqa teng kelishi kerak.
Quyida 2-jumal order va 2-vedomostning qisqartirilgan holdagi to'ldirilgan shaklini keltirib o'tamiz.

2-jurnal order
20 уilning may oyi uchun, ming so'mda
5110-«Hisob-kitob» schyotining kreditidan quyidagi schyotlarning debetiga

Sana

Debetlanuvchi schyotlar

Jami

5010

5510

6010

6410

6520

7810




01-04

240,0

-

11000,0

_

_

_

11240,0







06

-

-

-

-

-

6000,0

6000,0

08-10

12000,0

-

28000,0

3000,0

4200,0

-

47200,0

11-31

-

7000,0

-

2000,0

-

-

9000,0

Jami

122400,0

7000,0

39000,0

5000,0

4200,0

6000,0

73440,0

2-vedomost
20 yilning may oyi uchun.
5110-«Hisob-kitob» schyotining debetiga quyidagi schyotlarning kreditidan
Oy boshidagi qoldiq - 520,0 ming so‘m






Sana

Kreditlanuvchi schyotlar

Jami

4010

6810

5510

5010

4800




01-04

48000.0

-

-

-

-




48000,0

06

11000.0

-

-

-

-




11000,0

08-10

25000.0

2000,0

400,0

800,0

180,0




28380,0

11-31

18000.0

1000,0

6000,0

400,0

260,0




25660,0

Jami

102000,00

3000,0

6400,0

1200,0

440,0




113040,0

Oy oxiriga qoldiq: 40120,0 so‘m






  1. jumal order va 2-vedomostni yuritish bir oyga mo‘ljallangani uchun bankdan olingan har bir ko'chirma ma’luomtlari bir qatorga yoziladi. Demak, 2-jumal order va 2-vedomostda band qilingan qatorlar soni shu davr ichida bankdan olingan ko‘chirmalar soniga teng bo'lishi kerak.

Bu esa buxgalteriya xodimlariga korxona hisob-kitob schyotiga pul mablag'larining tushish manbalarini tahlil qilish, maqsadli foydalanilishi, tasdiqlangan moliyaviy toianmalar kalendar grafigiga binoan budjetga va boshqa organlarga mablag* o‘tkazilishi ustidan nazorat qilish imkonini beradi.

    1. VALUTA MUOMALALARI HISOBI

Mamlakatizmi hududida va chet ellardagi bdnklarning valuta schyotlarida chet el valutasidagi pul mablag'larining harakati va naqdligi aktiv 5200-«Valuta schyoti»da hisobga olinadi.
Наг bir когхопа va firma xorij valutasida pul mablag‘lariga ega bo'lishi va muomalalami amalga oshirishi mumkin. Xorij valutasida muomalalarni amalga oshirish uchun korxona va firmalar tegishli vakolatga ega bo'lgan banklarda joriy valuta schyotlarini ochishlari lozim. Ushbu banklar esa valutadagi muomalalami amalga oshirish uchun 0‘zbekiston Respublikasining Markaziy Banki tomonidan beriladigan ruxsatnoma (litsenziya)ga ega bo‘lishi kerak. Ushbu litsenziyaga ega bo'lgan banklaming ro'yxati Markaziy Bankning davriy bulletenida chop qilib boriladi.
Valuta schyotini ochish uchun korxona bankka quyidagi hujjatlami taqdim qiladi:

  • valuta schyotini ochish to'g'risida belgilangan shakldagi ariza;

  • ustav va ta’sis shartnomasining notarial tartibda tasdiqlangan nusxasi;

  • korxona tuzilganligi yoki ro'yxatga olinganligi haqidagi qaroming notarial tartibda tasdiqlangan nusxasi;

  • korxona ro'yxatga olingan joydagi soliq inspeksiyasi va pensiya fondida hisobga qo'yilganligi to'g'risida ma’lumotnoma;

  • imzolar namunalari va muhr izi tushirilgan, notarial tartibda tasdiqlangan varaqcha (kartochka);

Korxonaning valuta schyotlariga quyidagi manbalardan pul kelib tushadi:

  • eksport tovarlariga haq to'lash uchun vakolatli banklar orqali chet eldan o'tkazilgan summalar;

  • schyotlar egasidan sotib olingan tovarlar (ishlar, xizmatlar) haqini to'lash uchun boshqa sohiblar (norezidentlar, birinchi vositachilar, transport, sug'urta va boshqa tashkilotlarjning valuta schotlaridan o'tkazilgan summalar;

  • O'zbekiston Respublikasi Markaziy Banki tomonidan ruxsat etilgan boshqa manbalar.

Valuta schyotidan mablag'lar uning egasi ko'rsatmasi bo'yicha quyidagi maqsadlarga foydalanishi mumkin:

  • schyot egasining eksport-import muomalalari bo'yicha qabul qilingan bank shaklida chet elga o'tkazilishi;

  • keyinchalik import qilinadigan tovarlar, ishlar, xizmatlar haqini to'lash uchun chet elga o'tkazish maqsadida vakolatli bank mijozlari hisoblangan tashqi iqtisodiy tashkilotlaming schyotlariga o'tkazilishi;

  • korxonalar ishlab chiqaradigan tovarlar haqini to'lash uchun boshqa sohiblar (norezidentlar, birinchi vositachilar, transport, sug'urta va boshqa tashkilotlar)ning valuta schyotlaridan o'tkazilishi;

  • bankning vositachilik haqini to‘lash maqsadida bankdan xorijiy valutada olingan kreditlar bo‘yicha qarzni, pochta-telegraf, xizmat safari xarajatlarini to‘lash, valuta bozorlarida sotish uchun foydalanilishi;

  • qonun ruxsat etgan boshqa maqsadlar uchun foydalanilishi mumkin.

Valuta schyoti ochilgandan keyin bank va shaxs o'rtasida shartnoma tuzilib unda hisoblashish-kassa xizmatlari, bankning boshqa xizmat turlari, ta’riflar, xizmat ko'rsatish haqi, mablag'larni joylashtirish shartlari, tomonlaming huquq va majburiyatlari va boshqalar ko‘rsatiladi.
5200-«Valuta schyotidagi pul mablag‘larini hisobga oluvchi schyotlar» kredit ma’lumotlari 2/1-jumal orderda yozib boriladi va ushbu schyotning debet summalari 2/1-vedomost orqali nazorat qilib boriladi.
Demak, 5200-«Valuta schyotining» debetida valuta mablag‘larining kirimi, kreditida esa sarflanishi aks ettiriladi. Buni quyidagi misollarda ko'rishimiz mumkin:

t/r

Muomalalar mazmuni

Schyotlar aloqasi

D

К

1

Xaridorlardan pul, valuta mablag'lari kelib tushdi

5210

4010

2

Valuta kursi bo'yicha ijobiy farq summasi kirimga olindi

5210

9540

3

Markaziy bank kursi bo'yicha xorijiy valutaning valuta schyotiga o'tkazilishi

5210

5530

4

Sotilgan tovarlar uchun pul mablag'lari valuta schyotiga kelib tushganda

5210

4010

5

Safar xarajatlari uchun valuta berildi

4220

5210

6

Valuta schyotidan mol yetkazib beruvchilarga pul mablag'lari o'tkazildi

6010

5210

7

Bankdan kassaga valuta mablag'larining kelib tushushi

5010

5210

8

Bankning uzoq va qisqa muddatli qarzlarining uzilishi

7810
6810

5210







    1. BANKDAGI MAXSUS SCHYOTLARDA BAJARILADIGAN PUL MUOMALALARINING HISOBI


Yüklə 2,16 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   98




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin