Hosil bo’lgan
S - S
-
- gruppa tashuvchi oqsil kuyidagi
reaksiya orqali sisteni
tarkibiga qo’shiladi.
СOOН
СOOН
| |
COOH
[S-S
-
-ташувчи оқсил] + Н
2
N-CH + ФД
қайт
------→ Н
2
N - СН + | +
|
+Н+, 2е- |
CH
3
СН
2
-O-СO-СН
3
СН
2
-SH
O-ацетилсерин Цистени ук.к-та
+ [-S
-
-ташувчи оқсил] +ФД
оксидланган
Sistein - birinchi turg’un mahsulot bo’lib, bu yerda oltngurgut qaytarilgan shakilga
o’tadi. Sisteinni yaqin hosilalaridan sistin hisoblanadi. Sistein sulfgidril gruppasini
fermentativ oksidlanishidan disulfid bog’ hosil bo’ladi.
Sistein ham metionini o’tmishdoshi hisoblanadi (
СН
3
SСН
2
СН
2
СНNН
2
СOOН).
Metionin muhim oltingurgut tutuvchi aminokislota bo’lib, o’simlidagi
metabolik
oxirgi yo’li sulfat reduksiyasidir.
Sistein → Gomotsistein → Metionin
Yuqori o’simliklar tarkibida oltingurgut tutuvchi aminokislotalar
degradatsiyasi
yetarli o’rganilmagan.
K
+
bir valentli kation holida ildizdan o’tadi. Organik moddalartarkibida
uchiramaydi. Faqatgina fitin tarkibida uchiraydi halos.
K
+
elementi o’simlikni
ildiz
bosimnmi belgilashda ishtirok etadi, bu element o’simlikni suvga to’yinishiga
ko’mak beradi.
K
+
tanqisligida pastdan yuqoriga qarb barglar sarg’ayib, ko’ng’ir
ranga o’tib ketadi. Bu elementni tanqisligida apikal murtak o’smaydi,
yon shohlar
o’sib buta shakliga o’tib ketadi. K
+
elementini o’rnini bosa oladigan modda yo’q.
Ca
+2
ni ikki valentli kation holatda o’simlik o’zlashtiradi.
K Mg Ca –
protoplazma kolloidlarini gidrotatsiya bo’lishiga ta’sir kiladi. Ular ko’pincha erkin
yoki adsorbsiyalangan ionlar holida magniy va kalsiy xelat (xlorofill) ko’rinishida
ham uchiraydi. Magniy, kalsiy (pektin) va
fitinni o’rta
plastinkalari tarkibiga ham
kiradi. Magniy kalsiy ribosoma sturuktkralarini (magniy) xromosomalarni va
membranalarni
(Ca) mustaxkmlanishiga xam ta’sir kiladi. Magniy (xelat
ko’rinishida) va
K ko’pchilik fermentlarni kofaktorlari ham hisoblandi.
R va
V. R elementi fosfor efilari
va fosfat kislotasi koldigi, ko’pincha turli
organik moddalarning gidroksil gruppasi shaklida uchiraydi (mas.,
R nuk. k-ta,
saxarofosfatlar) enegiyaga boy fosforli birikmalar energiya almashinuvida bosh rolni
uynaydi.
V ni funksiyasi xozircha noma’lum.
Mikroelemetlar
Mikroelemetlar
deb atalmish B, Mn, Cu, Zn, Mo, CI , bu elementlar mikdori kam
bo’lganligi bilan zaruriy
mikroelementlar xisoblanib, ular yetishmasa moddalar
almashinuvi izidan chikadi. Ularni miqdori 0,0001-0,1mg gacha bo’lib,
asosiy
mikroelementlar hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: