Основы пакета

 

---

 
213
 
3.2§ Standart tarmoq protokollari
 
3.2.1. ISO/OSI modeli
 
Kompyuterlarni tarmoqqa ulash jarayonida juda ko‗p operatsiyalar amalga 
oshiriladi, ya‘ni kompyuterdan kompyuterga axborotlarni uzatilishi to‗liq 
ta‘minlanadi. Qandaydir ilovalar bilan ish olib borayotgan foydalanuvchiga nima 
qanday amalga oshirilayotganligining farqi yo‗q albatta. Uning uchun faqat boshqa 
ilovaga ega bo‗lish yoki tarmoqqa joylashgan boshqa kompyuter resurslariga ega 
bo‗lish mavjuddir xolos. Aslida esa hamma uzatilayotgan axborot ko‗p ishlov 
berish bosqichlaridan o‗tib boradi. Avvalambor u bloklarga ajratilib har biri 
alohida boshqarish axboroti bilan ta‘minlanadi. Hosil bo‗lgan bloklar paket sifatida 
jihozlanadi, bu paketlar kodlashtiriladi, shundan so‗ng elektr signallari yoki 
yorug‗lik signali yordamida tanlangan ega bo‗lish usulida tarmoq orqali uzatiladi, 
ya‘ni qabul qilingan paketni qaytadan bloklangan axborotlari tiklanib, bloklar 
axborotlar ko‗rinishida ulanadi va shundan so‗ngina boshqa ilovaga foydalanish 
uchun tayyor bo‗ladi. Bu albatta bo‗ladigan jarayonni ancha soddalashtirib bayon 
qilinishi. Aytib o‗tilgan ishlarning bir qismi, albatta dasturlar yordamida amalga 
oshirilsa, boshqa qismi esa qurilmalar ishtirokida bajariladi.
Butun sanab o‗tilgan va bajarilishi lozim bo‗lgan axborotga ishlov berish 
amallarini (protseduri) bir-biri bilan muloqot qiluvchi bosqich va bosqich ostiga 
bo‗lishni aynan tarmoq modellari bajarishi lozimdir. Bu modellar tarmoq 
tarkibidagi abonentlar o‗rtasidagi muloqotni va turli tarmoqlar o‗rtasidagi turli 
bosqichdagi muloqotni to‗g‗ri tashkil qilish imkoniyatini yaratadilar. Hozirgi 
vaqtda eng ko‗p ishlatiladigan va tanilgan OSI (Open System Interchange) ochiq 
tizimda axborot almashinuvini etalon modeli. Bu holatda «ochiq tizim» atamasi 

---