Oвid haydarov



Yüklə 1,27 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə31/103
tarix02.01.2022
ölçüsü1,27 Mb.
#42733
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   103
O.Haydarov Fuqarolik jamiyati

fuqaroviylik sifatida talqin etish mumkin.  
Fuqaroviylik  jamiyat  a‘zolarini  safarbar  etish  va  yo‗naltirishga, 
tevarak atrofda bo‗layotgan voqea-hodisalarga nisbatan faol munosabatni, 
fuqarolik  jamiyatini  shakllantirish  va  rivojlantirishga  xizmat  qiladi. 
Albatta,  jamiyatda  fuqaroviylikning  rivojlanishi  uchun  tegishli  tarbiyaviy 
chora-tadbirlar, qulay ijtimoiy muhit muhim ahamiyatga ega.  
Fuqaroviylik  shaxsning  siyosiy  jihatdan  komillikka  erishishi  bilan 
bog‗liq  bo‗lib,  bunday  darajaga  yetgan  kishi  siyosiy  jarayonlar  va 
hodisalarga  qiziqish  bilan  qaraydi,  ro‗y  berayotgan  voqelikni  tahlil  qilish 
qobiliyatiga  ega  bo‗ladi.  Aynan  ana  shunday  qobiliyatga  ega  bo‗lgan 
fuqaro kezi kelganda o‗z vatani taqdiri uchun amaliy harakat qilish uchun 


45 
 
zarur  bo‗lgan  qarorga  kelish  qobiliyatiga  ega  bo‗ladi.  Vatanparvarlik 
ruhiga,  mas‟uliyat,  siyosiy  madaniyat  va  taraqqiy  topgan  siyosiy  ongga 
ega  bo„lgan  jamiyat  a‟zosini  fuqaroviylikka  ega  bo„lgan  shaxs  sifatida 
e‟tirof etish mumkin. 
2.Fuqaroviy  faollikni  ijtimoiy-siyosiy  va  mehnat  faoliyatiga  ijodiy 
yondashuv sifatida baholash mumkin. Aynan  insonning fuqaroviy faolligi 
shaxsning  to‗laqonli  rivojlanishiga,  undagi  imkoniyatlarning  to‗liq 
namoyon  bo‗lishiga  xizmat  qiladi.  Fuqarolik  pozitsiyasi  hamda  fuqaroviy 
faollikka ega bo‗lish jamiyatda ro‗y berayotgan barcha voqea-hodisalarni, 
ularning oqibatlari va mavjud muammolarning yechimini chuqur anglashni 
taqozo etadi.  
Ijtimoiy  faollik  tushunchasi  fuqarolik  jamiyati  tushunchasi  bilan 
chambarchas  bog‗liqdir.  Bu  yerda  jamiyatning  davlat  faoliyatidan  xoli 
holda  jamoaviy  tashabbuslar  bilan  rivojlanishi  nazarda  tutilmoqda.  Bu 
partiyalarga  a‘zolikni  nazarda  tutuvchi  siyosiy  faollik,  nodavlat  notijorat 
tashkilotlar faoliyatida ishtirok etish, turli ijtimoiy tashabbuslar va ijtimoiy 
harakatlarni  anglatadi.  Shu  ma‘noda  jamiyat  uchun  foydali  bo‗lgan  turli 
dasturlar va jamoat birlashmalarida ishtirok etish ham fuqaroviy faollikka 
kiradi. 
Aslini  olganda  jamiyat  a‟zolarining  asosiy  ko„pchiligi  jamiyatda 
mavjud  qoidalar  asosida  faoliyat  yuritgan  holda  ijtimoiy  faollik 
ko„rsatishmaydi.  Bunday  passivlikning  jamoat  tartibini  saqlash  nuqtai 
nazaridan  qaysidir  darajada  ijobiy  jihatlari  ham  mavjud  bo‗lsa-da, 
fuqarolik  jamiyatini  qurishda  fuqaroviy  faollik  juda  muhim  ahamiyatga 
ega  ekanligini  esda  tutish  lozim.  Zero  passiv  fuqarolar  hech  qachon  o‗z 
huquqlari  uchun  kurashishmaydi.  Fuqaroviy  faollik  o‗z  kuchiga  ishonish, 
mavjud  vaziyatni  o‗zgartirishga  qodirlik  hissining  yaqqol  namoyon 
bo‗lishi  bilan  vujudga  keladi.  Ko‗pgina  hollarda  fuqaroviy  faollikning 
boshlang‗ich  nuqtasi  sotsiologlarni  qiziqtirgan  masaladir.  Zero  aksariyat 
jamiyatlarda ijtimoiy o„zgarishlar davlat yetakchiligida amalga oshiriladi 
va jamiyat a‟zolari keyinchalik bu o„zgarishlarga moslashishadi. 
 Ko‗pincha  fuqaroviy  faollik  yoshlarda  kuzatiladi.  Albatta  fuqaroviy 
faollikka ta‘sir ko‗rsatuvchi omil faqat yosh bilan chegaralanmaydi. Bilim 
darajasi,  dunyoqarash,  tarbiya  va  hatto  yashash  manzili  ham  bunga  ta‘sir 
ko‗rsatadi.  
Ko‗pincha  yoshlar  fuqaroviy  faollik  ko‗rsatishni  istashsa-da,  siyosiy 
sohada bunday faoliyat ko‗rsata olmaydilar. Boshqacha aytganda, yoshlar 
davlat  siyosati  murakkab  bo‗lganligi  tufayli  o‗z  istaklarini  siyosatchilar 
oldida to‗g‗ri shakllantirishga qodir bo‗lmaydilar. Boshqa tarafdan siyosiy 


46 
 
soha  yoshlardan  ancha  uzoq  bo‗lganligi  tufayli  yoshlar  o‗z  manfaatlarini 
davlat siyosati bilan muvofiqlashtirishda murakkabliklarga duch kelishlari 
mumkin. Shu tufayli ularning ba‘zilari siyosiy partiyalarga a‘zo bo‗lishadi, 
aksariyati esa umuman siyosatga qiziqmay qo‗yadilar. 
Biror-bir  sohadagi  muammolarni  bartaraf  etish  imkoniyati  nodavlat 
notijorat  tashkilotlarida  mavjud  bo‗lganligi  tufayli  yoshlarning  aksariyati 
shunday  tashkilotlarga  a‘zo  bo‗lib  kirishadi.  Davlatning  siyosiy 

Yüklə 1,27 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   103




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin