Ovqat hazm qilish a`zolarining rentgen anatomiyasi va fiziologiyasi

O‘n ikki barmoq ichak taqasimon bo‘lib, 3 qismga bo‘linadi: yuqori gorizontal (6-8 sm), tushuvchi (9-12 sm) va pastki gorizontal qism (7-10 sm). U mye`da osti bezining bosh qismini o‘raydigan aylana hosil qiladi. Bu aylananing shakli va joylashishi me`da osti bezi bosh qismining kattaligiga bog‘liq. Un ikki barmoq ichakning yuqori gorizontal qismi birmuncha kengaygan, katta burchak shaklda bo‘lib, uni piyozcha (ildiz) (bulbus duodeni) dyoyiladi. Uning shakli har xil va bu organizmning konstitutsiyasi, atrofdagi a`zolar ta`siri, tonusi va boshqa omillarga bog‘liq. Piyozchaning tubi yoki asosi privratnikka qaragan bo‘lib, markaziy holatda joylashgai. Privratnikning ekstsentral joylashishi, undagi o‘zgarishlar chandiqli jarayonlar bo‘lishi va tortilishi natijasi deb hisoblanadi. O‘n ikki barmoq ichak iddizida katta va kichik egrilik, oldingi va orqa devorlar bo‘ladi. Ildizning asosi va yon devorlari orasida doirasimon joylashgan medial va lateral cho‘ntaklar farqlanadi. Ildiz me`dadan tushayotgan ovqatga rezervuar hisoblanadi, u o‘n ikki barmoq ichakning boshqa qismlariga qaraganda kengroq bo‘lib, ichki oralig‘i 2-2,5 sm ga teng. Ildizning shilliq qavati burmachalari rel‘efi me`da shilliq qavati rel‘efining davomi hisoblanadi, lekin unda bo‘ylama burmachalar ko‘proq. O‘n ikki barmoq ichakning boshqa qismlarida burmachalar patsimon holatda (Kerkring burmachalari). O‘n ikki barmoq ichakning pastga tushish qismi asosiy qismi hisoblanadi, unga umumiy o‘t yo‘li (ductus choleducus) va me`da osti bezi yo‘li (ductus pancreaticus) ochiladi. O‘n ikki barmoq ichak ildizining konturlari aniq, to‘g‘ri, ular peristaltik to‘lqinlar ta`sirida o‘zgarib turadi. Bariy sulfat aralashmasi o‘n ikki barmoq ichakdan tez, ritmik holatda o‘tadi va kontrast modda ingichka ichakka tushadi. Ingichka ichak och va yonbosh ichaklarga bo‘linadi. Ichakning umumiy uzunligi 5,5 m, kengligi esa 2-2,5 sm. Ingichka ichak o‘n ikki barmoq ichakning och ichakka o‘tar burilishidan boshlanadi. U qorin bo‘shlig‘ining yuqori-o‘rta qismida, o‘rta chizikdan pastda joylashgan. Och ichakning oxirgi halqalari kindikdan pastda va o‘ngda joylashib, yonbosh ichakka o‘tib ketadi. Och ichakning shilliq qavati ko‘ndalang va qiya burmachalari patsymon holatda bo‘lishi bilan farq qiladi (242-rasm, A, B).

• O‘n ikki barmoq ichak taqasimon bo‘lib, 3 qismga bo‘linadi: yuqori gorizontal (6-8 sm), tushuvchi (9-12 sm) va pastki gorizontal qism (7-10 sm). U mye`da osti bezining bosh qismini o‘raydigan aylana hosil qiladi. Bu aylananing shakli va joylashishi me`da osti bezi bosh qismining kattaligiga bog‘liq. Un ikki barmoq ichakning yuqori gorizontal qismi birmuncha kengaygan, katta burchak shaklda bo‘lib, uni piyozcha (ildiz) (bulbus duodeni) dyoyiladi. Uning shakli har xil va bu organizmning konstitutsiyasi, atrofdagi a`zolar ta`siri, tonusi va boshqa omillarga bog‘liq. Piyozchaning tubi yoki asosi privratnikka qaragan bo‘lib, markaziy holatda joylashgai. Privratnikning ekstsentral joylashishi, undagi o‘zgarishlar chandiqli jarayonlar bo‘lishi va tortilishi natijasi deb hisoblanadi. O‘n ikki barmoq ichak iddizida katta va kichik egrilik, oldingi va orqa devorlar bo‘ladi. Ildizning asosi va yon devorlari orasida doirasimon joylashgan medial va lateral cho‘ntaklar farqlanadi. Ildiz me`dadan tushayotgan ovqatga rezervuar hisoblanadi, u o‘n ikki barmoq ichakning boshqa qismlariga qaraganda kengroq bo‘lib, ichki oralig‘i 2-2,5 sm ga teng. Ildizning shilliq qavati burmachalari rel‘efi me`da shilliq qavati rel‘efining davomi hisoblanadi, lekin unda bo‘ylama burmachalar ko‘proq. O‘n ikki barmoq ichakning boshqa qismlarida burmachalar patsimon holatda (Kerkring burmachalari). O‘n ikki barmoq ichakning pastga tushish qismi asosiy qismi hisoblanadi, unga umumiy o‘t yo‘li (ductus choleducus) va me`da osti bezi yo‘li (ductus pancreaticus) ochiladi. O‘n ikki barmoq ichak ildizining konturlari aniq, to‘g‘ri, ular peristaltik to‘lqinlar ta`sirida o‘zgarib turadi. Bariy sulfat aralashmasi o‘n ikki barmoq ichakdan tez, ritmik holatda o‘tadi va kontrast modda ingichka ichakka tushadi. Ingichka ichak och va yonbosh ichaklarga bo‘linadi. Ichakning umumiy uzunligi 5,5 m, kengligi esa 2-2,5 sm. Ingichka ichak o‘n ikki barmoq ichakning och ichakka o‘tar burilishidan boshlanadi. U qorin bo‘shlig‘ining yuqori-o‘rta qismida, o‘rta chizikdan pastda joylashgan. Och ichakning oxirgi halqalari kindikdan pastda va o‘ngda joylashib, yonbosh ichakka o‘tib ketadi. Och ichakning shilliq qavati ko‘ndalang va qiya burmachalari patsymon holatda bo‘lishi bilan farq qiladi (242-rasm, A, B).