“О„zbek tili va adabiyotini о„qitish metodikasi” kafedrasi zulxumor Mirzayeva, Komil Jalilov

erta yoshidan Navoiy asarlariga qiziqtirish,
bilan ularda 
Vatanga, millatga, buyuk ajdodlarga muhabbat, sadoqat, insonparvarlik kabi 
tuyg‗ularni quruq g‗oyalardan uzoqroq bо‗lgan uslublarda shiakllantirish, eng 
muhimi Alisher Navoiyning yoshlar ta‘lim tarbiyasi, tafakkur rivojiga ijobiy ta‘sir 
kо‗rsata oladigan asarlarini о‗rgatish orqali ularni globallashuv jarayonlarining salbiy 
oqibatlaridan, 
ommaviy 
madaniyatning 
yot 
g‗oyalaridan himoya qilish 
hammamizning burchimizdir.
Bugun jahon adabiy ta‘limidagi eng muhim va rivojlangan nazariyalar, jumladan 
Shekspir asarlarini о‗qitishning intensiv usullari orqali Navoiyni samarali о‗qitish 
imkoniyatlarini yanada kengaytirish, Navoiy san‘atiga olib kirish, о‗qitish bilan birga 
о‗rganishning samarali usullarini yaratish bugunning dolzarb vazifalari qatoriga 
kiradi. Ulg‗ayotgan yangi avlod о‗zbek adabiyotini о‗qitish metodikasiga yangi 
nafas, olib kirishiga umid bildiramiz.
 
Ma‘lumki, buyuk bobokalonimiz Alisher Navoiyning boy va serqirra adabiy 
merosi majburiy ta‘lim tiziminig barcha bosqichlari adabiyot darslariga singdirilgan. 
Quyi sinflarda o‗quvchilar Navoiy ruboiyoti, hikmatlari bilan tanishsalar, o‗rta 
sinflarda epik asarlaridan ayrim parchalar, g‗azaliyotidan namunalar kiritiladi va 
nihoyat majburiy ta‘limning yakunlovchi bosqichlarida Navoiy adabiy merosining 
gultoji bo‗lgan ―Xamsa‖ o‗rganiladi. Shu bilan birga, Navoiy asarlarini tahlil qilish 
o‗quvchilarda ma‘lum bir qiyinchiliklar tug‗diradiki, bu qiyinchiliklar Navoiy tilini, 
59
Jalilov.O‗quvchilarni navoiy asarlarini tushunishga tayyorlash strategiyalari. Alisher Navoiy va 
XX asr mavzuidagi Respublika ilmiy- nazariy anjumani materiallari. Toshkent. 2017, 234- 236 
betlar.

---

falsafasini, tasavvufiy qarashlarini tushunish bilan, shuningdek, Navoiy yashab ijod 
qilgan davr kontekstini tushunish bilan bog‗liq. Bunday qiyinchiliklarni bartaraf 
qilish, Navoiyni o‗quvchiga yaqinlashtirish maqsadida xorij adabiy ta‘limida ishlab 
chiqilgan va samarali qo‗llanib kelinayotgan o‗quvchilarni adabiy asarni tushunishga 
tayyorlovchi bir qancha strategiyalarni ishlatish va ijobiy natijalarga erishish 
mumkin.
Aksar g‗arblik metodist olimlarning fikricha, har qanday o‗qib tushunish 
jarayoni - bu matndan olingan ma‘lumotni