O‘zbekisòon respublikasi oliy va o‘RÒa maxsus òA’lim vazirligi o‘RÒa maxsus, kasb-hunar òA’limi markazi

Òarelkali absorberlar gidrodinamik rejimi, ma’lumki, istalgan
konstruksiyali tarelkalarning samara-dorligi, uning gidrodinamik
rejimlariga uzviy bog‘liqdir.
Gazning tezligiga va suyuqlikni purkash zichligiga qarab
barbotajli tarelkalarning 3 ta asosiy gidrodinamik rejimi bo‘ladi:
pufakchali, ko‘ðikli va oqimchali (injeksion).
Pufakchali rejim. Gazning tezliklari juda kichik va suyuqlik
qatlamidan alohida pufakchalar holatida o‘tish davrida pufakchali
rejimni kuzatish mumkin. Bu rejimda tarelkadagi fazalar
to‘qnashish yuzasi kam bo‘ladi.
Ko‘ðikli rejim. Gaz fazasining tezligi ortishi bilan teshiklardan
chiqayotgan pufakchalar qo‘shilib oqim hosil qiladi. Òarelkadan
ma’lum bir masofada qatlam qarshiligi tufayli oqim buziladi va ko‘p
miqdordagi pufakchalarga ajrab ketadi. Natijada «gaz – suyuqlik»
dispers sistema, ya’ni ko‘ðik paydo bo‘ladi. Ushbu rejimda gaz va
22- rasm. Quyilish
moslamali, tarelkali
absorber.
1– g‘alvirsimon tarelka;
2– quyilish quviri.

---

---

72
suyuq fazalar to‘qnashishi pufakchalar hamda gaz oqimi suyuq

tomchilar sirtiga to‘g‘ri keladi. Ko‘ðikli rejimda barbotajli tarelkalarda
fazalarning to‘qnashish yuzasi maksimal miqdorga egadir.
Oqimli (injeksion) rejim. Agar gaz tezligi yanada oshirilsa,
gaz oqimining uzunligi ko‘payadi va u barbotaj qatlamidan chiqib
qoladi. Shu bilan birga, barbotaj qatlam buzilmaydi va ko‘p
miqdorda yirik tomchilar hosil bo‘ladi. Bunday rejimda fazalarning
to‘qnashish yuzasi keskin ravishda kamayib ketadi. Shuni alohida
ta’kidlash kerakki, bir rejimdan keyingisiga o‘tish asta-sekin
bo‘ladi. Barbotajli tarelkalar gidravlik rejimlari chegarasini
hisoblashning umumiy usullari shu kungacha yaratilmagan.
Shuning uchun ham tarelkali absorberlarni loyihalashda tarelka
ishlashining pastki va tepa oraliqlari hisoblash yo‘li bilan toðiladi.
So‘ngra gazning ishchi tezligi toðiladi.