O‘zbekiston publikasi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti elektronika va avtomatika fakulteti

23-mavzu. Yorug‘lik difraksiyasi.
Gyuygens-Frenel prinsipi. Frenel zonalar usuli. Disk va 
doiraviy tirqishdan hosil bo‘ladigan Frenel difraksiyasi. Fraungofer difraksiyasi. Bitta 
tirqishdan va ko‘p tirqishlardan kuzatiladigan difraksiya. Difraksion panjara va uning ajrata 
olish qobilyati. Rentgen nurlari
difraksiyasi. Vulf-Bregglar formulasi. Rentgenstrukturaviy analiz usuli.
24-mavzu.
Moddalarda elektromagnit to‘lqinlar.
Yorug‘likning qutblanishi. Yorug‘lik 
to‘lqinlarining muhit bilan o‘zaro ta’sirlashishi. Yorug‘lik dispersiyasi. Normal va anomal 
dispersiya. Spektral analiz haqida tushuncha. Yorug‘likning yutilishi. Yutilish spektri. Buger 
qonuni. Qutblagichlar. Malyus qonuni. Yorug‘likning ikki muhit chegarasidan qaytishda va 
sinishda qutblanishi. Bryuster qonuni. Nurlarning ikkilanib sinish hodisasi.
Atom fizikasi
25-mavzu
. 
Nurlanishning kvant tabiati.
Kvant optikasi elementlari. Klassik fizikaning 
ziddiyatlari. Kvantlanish g‘oyasining tasdiqlanishi. Muvozanatli issiqlik nurlanishi. Absolyut 
qora jism nurlanish qonunlari. Kirxgof qonuni. Stefan-Bolsman qonuni. Vinning siljish 
qonuni. Reley-Jins formulasi. Plank gipotezasi va formulasi. Fotonlar. Yorug‘lik kvantining 
energiyasi va impulsi. Fotoeffekt va uning turlari. Tashqi fotoeffekt qonunlari. Tashqi 
fotoeffekt uchun Eynshteyn tenglamasi. Yorug‘lik bosimi. Kompton effekti.
26-mavzu.
Atom tuzilishi.
Tomson modeli. Rezerford tajribasi. Atomning yadro modeli. 
Vodorod atomining nurlanish spektri. Balmerning umumlashgan formulasi. Ridberg 

---

8 
doimiysi. Bor postulatlari. Vodorod atomining Bor nazariyasi. Frank - Gers tajribasi.
Kvant fizikasi elementlari
27-mavzu.
Mikrozarralarning korpuskulyar-to‘lqin dualizmi.
Shredingerning umumiy 
tenglamasi. Vodorod atomining kvant nazariyasi. De-Broyl gipotezasi. De-Broyl to‘lqini. 
Elektronlar va neytronlar difraksiyasi. Geyzenbergning noaniqlik munosabatlari. 
Shredingerning statsionar tenglamasi. Bir o‘lchovli to‘g‘ri burchakli potensial o‘radagi zarra. 
Borning moslik prinsipi. Tunnel effekti. Kvant mexanikasida garmonik ossillyator. Kvant 
mexanikasida vodorod atomi. Kvant sonlari va ularning ma’nosi. Spin kvant soni. Pauli 
prinsipi. Atomdagi elektronlarning xolatlar buyicha taksimlanishi.
Qattiq jism fizikasi