O‘zbekiston publikasi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti elektronika va avtomatika fakulteti

3. Qattiq jismlarning aylanma harakati.
Qattiq jismning aylanma harakati va kuch 
momenti, inersiya momenti kabi fizik kattaliklar vositasida yechiluvchi masalalar, hamda 
impuls momenti va uning saqlanish qonuniga oid masalalar o‘rganiladi.
4
. Mexanik tebranishlar va to‘lqinlar.
Garmonik tebranma harakat va ularning tenglamalari 
yordamida tebranma harakatda amplituda, chastota, tezlik va tezlanish, tebranuvchi 
sistemaning energiyasini aniqlashga oid masalalar yechilishi o‘rganiladi.
5.Molekulyar fizika.
Bosim, xajm, harorat kabi parametrlarni o‘ziga qamrab olgan 
Mendeleyev–Klapeyron tenglamasi, gaz molekulasi tezligiga oid, shunindek gazlarning 
issiqlik sig‘imlariga bag‘ishlangan masalalar beriladi. 
6.Termodinamika
Termodinamika qonunlariga bag‘ishlangan ichki energiya, issiqlik 
mashinasining F.I.K. kabi kattaliklarni aniqlashga oid masalalar yechilishi o‘rganiladi.
7. 
Elektrostatika. Kulon qonuni.
Elektrmaydon kuchlanganligi. Potensial. Gauss teoremasi. 
Elektr sig‘im. Kondensatorlar. Zaryadlangan o‘tkazgich energiyasi. Elektrostatik maydon 
to‘g‘risidagi tushunchalarni yanada chuqurlashrish uchun masalalar yechish usullari beriladi. 
Kulon qonunini qo‘llashga hamda elektr maydonining kuchlanganligini aniqlashga oid 
masalalar beriladi. Gauss teoremasi vositasida turli xil zaryadlangan jismlar atrofidagi elektr 

---

9 
maydonni aniqlash, hamda elektr sig‘imi, kondensatorlarga oid masalalar ushbu bo‘limda 
keltirilgan.
8. 
O‘zgarmas tokning asosiy qonunlari
. Zanjirning bir qismi va to‘liq zanjir uchun Om 
qonuni. Kirxgof qoidalari. Tokning ishi va quvvati. Joul - Lens qonuni. O‘zgarmas tok 
qonunlari jumladan tok kuchi, tok zichligi,elektr yurituvchi kuch kabilarni aniqlashga doir 
masalalar yechish ko‘nikmasi hosil qilinadi. Elektr toki ta’sirini belgilovchi tok ishi, quvvatni 
hisoblash, shuningdek turli zanjirlar uchun Kirxgof qonunlarini qo‘llashga oid masalalar 
yechilishi o‘rganiladi.
9. 
Magnit maydoni.
Bio-Savar-Laplas qonuni va uning turli o‘tkazgichlarga tatbiqi. Tokli 
o‘tkazgich magnit maydonida. Amper kuchi. Lorens kuchi. Turli shakldagi, ya’ni to‘g‘ri, 
aylanma va tokli solenoidlar atrofida yuzaga keladigan magnit maydon induksiyasi yoki 
kuchlanganligi qiymatini hisoblashga oid masalalar ishlanishi ko‘rib chiqiladi. Magnit 
maydon bilan tokli o‘tkazgich orasidagi o‘zaro bog‘lanishni aniqlash, shuningdek magnit 
maydonda harakat qiluvchi zaryadli zarralarga ta’sir etuvchi kuchlar qiymatini hisoblashga 
bag‘ishlangan masalalar o‘rin olgan.
10.