M U N D A R I J A
SO‘Z BOSHI…………………………………………………………………………………………3
1-mavzu DINSHUNOSLIK FANINING
PREDMETI VAZIFALARI VA
XUSUSIYATLARI………………………………………………………………………….4
Dinshunoslik fanining mohiyati, predmeti va vazifalari ................................... 4
Dinning tuzilishi va funksiyalari...................................................................... 12
2-mavzu DINNING ILK SHAKLLARI VA ULARNING INSON DUNYOQARASHIGA
TA’SIRI
………………………………………………………………………..22
Dinning vujudga kelish sabablarini o‘rganishga asosiy yondashuvlar............ 22
Dinning ilk shakllari va ularning xususiyatlari................................................ 29
3-mavzu
MILLIY DINLAR
37
Mesopotamiya diniy tizimining vujudga kelishi va rivojlanishi .................... 37
Qadimgi Misr diniy tizimi ............................................................................... 43
Qadimgi Gretsiya diniy tizimi ......................................................................... 46
Qadimgi Hindiston dini.................................................................................... 51
Qadimgi Xitoy dini .......................................................................................... 53
Iudaizm dini ..................................................................................................... 57
4-mavzu ZARDUSHTIYLIK DINI
62
Zardushtiylikning kelib chiqishi sabablari va muqaddas bitigi ...................... 62
Zardushtiylik ta’limoti va marosimlari ............................................................ 66
5-mavzu BUDDAVIYLIK VA HINDUIZM: DUNYOQARASH,
IJTIMOIY ASOSLARI
VA XUSUSIYATLARI
74
Buddaviylikning mohiyati va xususiyatlari ..................................................... 74
Hinduiylikning ta’limoti va marosimlari ......................................................... 84
6-mavzu XRISTIANLIK: MOHIYATI,
MANBALARI VA XUSUSIYATLARI
95
Xristianlik ta’limoti va marosimlari ................................................................ 95
Katoliklar va pravoslavlarning o‘ziga xos jihatlari ...................................... 104
Protestantlarning o‘ziga xos jihatlari ............................................................. 121
7-mavzu ISLOM DININING YUZAGA KELISHI VA TARQALISHI
127
Islom dinining vujudga kelishi. Muhammad payg‘ambar va uning yangi
dinni shakllanishidagi xizmatlari ................................................................... 127
Qur’on, uning mazmuni va tuzilishi. Sunnat va hadislar.............................. 133
Islom ta’limoti................................................................................................ 136
8-mavzu ISLOM DINING YO‘NALISHLARI,
OQIMLARI VA DINIY HUQUQIY
MAKTABLARI 142
Islomdagi yo‘nalish va oqimlarning mohiyati va xususiyatlari..................... 142
Markaziy Osiyo mutafakkirlarining islom taraqqiyotiga qo‘shgan
hissalari .......................................................................................................... 150
Islomning hozirgi zamondagi o‘rni va mavqei .............................................. 157
9-mavzu DINIY EKSTREMIZM VA FUNDAMENTALIZMGA QARSHI KURASHNING
MOHIYATI, MAQSADLARI VA HUQUQIY JIHATLARI
161
196
Diniy ekstremizm
va fundamentalizmning mohiyati, maqsadlari va xavfi... 161
Diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi kurashning asosiy
yo‘nalishlari ................................................................................................... 174
10-mavzu MUSTAQIL O‘ZBEKISTONDA VIJDON ERKINLIGI VA UNING HUQUQIY
ASOSLARI 179
Jamiyatda dinning o‘rni va ahamiyati............................................................ 179
Jamiyat ma’naviy hayotida dinning o‘rni va ahamiyati ............................... 183
TAVSIYA
ETILADIGAN ADABIYOT
190
ASOSIY ADABIYOT
190
QO‘SHIMCHA ADABIYOT
193
197
DINSHUNOSLIK
ASOSLARI
O‘quv qo‘llanmasi
Muharrir
Sarvarbek Qosimov
Texnik muharrir
Axmadxo‘ja Yuldashev
Bosishga ruxsat etildi 07.2007 y. Nashr-hisob tabog‘i 14,0
Adadi nusxa. Buyurtma Kelishilgan narxda.
O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi
7000197, Toshkent sh., Intizor ko‘chasi, 68.
198