O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I ya birinchi tibbiy yordam toshkent
Yüklə 0,68 Mb.
|
|
Abssess va flegmonalar
Abssess to‘qima va a’zolarning chegarali o‘tkir yiringli yallig‘- lanishidir. Flegmona – tarqalgan o‘tkir yiringli yallig‘lanish hisoblanadi. Ko‘proq teri ostidagi yog‘ to‘qimasida rivojlanadi, to‘qimalarni yemirish xususiyatiga ega. Ikkala kasallik o‘rtasidagi farq shundan iboratki, birinchi holda yiringli yallig‘lanish chegaralangan, ikkinchi holda esa tarqalgan bo‘ladi. Abssesslarda flyuktuatsiya (to‘lqinlanish) belgisi musbat, flegmonalarda bu belgi umuman aniqlanmaydi, aniqlansa ham, kuchsiz bo‘ladi. Qolgan klinik belgilarning hammasi ikkala kasallikda ham qariyb bir xildir. Flegmonada yiringli yallig‘lanish tarqalganligi sababli umumiy klinik ko‘rsatkichlari bir oz kuchliroq namoyon bo‘lishi mumkin. Flegmona va abssesslarni davolash asosan jarrohlik yo‘li bilan, yiringli o‘choqlarni ochish orqali bajariladi. Yiringlar ochilgandan keyin esa jarohatlarni mahalliy davolashning umumiy qoidasiga rioya qilgan holda, ya’ni shu a’zolarga dam berish, yiringlarning oqishiga sharoit tug‘dirish, mexanik antiseptika yo‘li bilan davolash va antiseptiklarni qo‘llash orqali bajariladi. Suyuqlik ajratib chiqarayotgan jarohatlarga tuzli gipertonik eritmalar (10 % xlorid natriy eritmasi) bilan salfetkalar, jarohat qurishi (digedratatsiya) vaqtida esa Vishnevskiy malhami bilan bog‘lamlar qo‘llaniladi. Sepsis – yiringli kasalliklar chaqiruvchi mikroblarning to‘g‘ridan- to‘g‘ri qon aylanish doirasiga tomirlar orqali tarqalishi bo‘lib, organizm uchun o‘ta xavfli xastalik hisoblanadi. Sepsisni chaqiruvchi bakteriyalar streptokokk, stafilokokk, ichak tayoqchalari va ba’zida anaerob mikroblar ham bo‘lishi mumkin. Sepsisning klinik belgilariga yuqori harorat (39–40 0 ), tomir urishining tezlashishi, qon bosimining pasayishi, bosh og‘rishi, muskul va suyaklarning og‘rishi, et uvishishi va sovuq ter ajralishi kiradi. Septik shok sepsis kasaligining og‘ir asorati bo‘lib, tananing barcha muhim a’zolari faoliyatining chuqur buzilishiga olib keladi. Klinik belgilariga o‘tkir yurak-tomir yetishmovchiligining nafasning yuzaki va tezlashishi kabi o‘zgarishlar bilan bir vaqtda bo‘lishi kiradi. Bemorlarning yuzlari ko‘kimtir kulrang ko‘rinishda bo‘ladi, teri qoplamlarini muzdek yopishqoq ter qoplaydi, qon bosimi 90–70 mm simob ustuniga teng- lashadi, ahvoli og‘irlashgan sari qon bosimining pasayishi kuzatiladi. Qo‘l va oyoqlar muzlaydi, keyinchalik tomir urishi sezilmay qoladi. Sepsis va septik shok bilan og‘rigan bemorlarni zudlik bilan shi- foxonaga yotqizish zarur. Bemorlarni shitda gorizontal holatda olib borish tavsiya etiladi. 120 |