O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I y a

Budjet huquqi tamoyillari. 
Budjet huquqi asosida nazariy asoslan-
tirilgan va normativ mustahkamlangan boshlang‘ich g‘oyalar (fikrlar, 
talablar), ya’ni budjet huquqi tamoyillari turadi. Shu bois ularni quyida-
gicha tasniflash mumkin: 
1.Normativ mustahkamlangan manbasiga ko‘ra
:
– 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi bilan o‘rnatilgan ta-
moyillar; 
– byujet qonunchiligi bilan o‘rnatilgan tamoyillar. 
2.Harakat doirasiga ko‘ra
:
– budjet huquqining barcha institutlari doirasida harakat qiluvchi 
(umumiy) tamoyillar; 
– budjet huquqi ma’lum bir institutlari doirasida harakat qiluvchi 
tamoyillar. 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi bilan o‘rnatilgan budjet 
huquqi tamoyillariga: 
-
budjet faoliyati sohasidagi barcha subyektlarning tengligi tamoyili; 
-
mahalliy davlat hokimiyati organlari budjet faoliyatining musta-
qilligi tamoyili; 
-
hokimiyatning bo‘linish tamoyiliga asoslangan holda budjet 
faoliyati sohasidagi vazifalarning (vakolatlarning) taqsimlanishi tamoyili; 
-
davlat va ma’muriy-hududiy tuzilmalar budjet faoliyatida fuqaro-
larning ishtiroki tamoyili va boshqalarni kiritishimiz mumkin. 
Budjet huquqining konstitutsiyaviy tamoyillari to‘g‘ridan-to‘g‘ri va 
bevosita harakat me’yorlari hisoblanadi. Boshqa barcha budjet huquqi 
tamoyillari budjet qonunchiligida ko‘rsatib o‘tilgan yoki uning 
mazmunidan kelib chiqqan holda belgilanadi. 

---

98
Budjet huquqining barcha institutlari doirasida harakat qiluvchi 
(umumiy) tamoyillarga quyidagilarni kiritish mumkin: 
– budjet munosabatlarining har yili yuzaga kelishi tamoyili; 
– budjet huquqi subyektlarining budjet huquqi va majburiyatlarining 
doimiyligi tamoyili; 
– 
O‘zbekiston Respublikasi, ma’muriy-hududiy tuzilmalar budjet 
siyosatini muvofiqlashtirish tamoyili; 
– O‘zbekiston Respublikasi budjet tizimi barcha bo‘g‘inidagi bud-
jetlar daromadlari va xarajatlari guruhlanishining yagonaligi tamoyili va 
boshq. 
Budjet huquqi tamoyillarini harakat doirasiga ko‘ra budjet huquqi 
institutlari bo‘yicha bo‘lib chiqishimiz mumkin. Jumladan: