O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach, qurilish sohasiga katta e’tibor qaratilib, yangi ishlab chiqarish binolari, sanoat korxonalari qurilishi boshlandi

Yuk ko‘tarish moslamalari ro‘yxati
Jadval -3.

№ t/r	Ishlab chiqargan tashkilot nomi, moslama markasi, nomi	Moslama eskizi	Moslama- ning yuk ko‘tarish qobiliya-ti, tonna	Moslama og‘irligi. tonna	Ildi-rish balandligi, m	Moslama tavsiya etilgan soha
1	2	3	4	5	6	7
1	Traversa, PI Promstalkons-truksiya 15946R-11		25	1,75	3,6	Prolyoti 24 va 30 m bo‘lgan stropil fermalar-ni ko‘tarish uchun

Montaj mexanizmlarini ularning texnik va iqtisodiy ko‘rsatkichlari bo‘yicha tanlash
Sanoat va fuqarolik qurilishida yig‘ma metall, temir-beton konstruksiyalari montaji minorali , o‘zi yuruvchi shina va tasma zanjir oyoqli, avtomobil kranlar yordamida amalga oshiriladi.
Bino va inshootlarni barpo etish uchun asosiy mexanizm hisoblanuvchi montaj kranini tanlash ikki bosqichda amalga oshiriladi :

• 
  binoning o‘lchamlariga, konstruktiv yechimiga asoslanib kranning talab etiladigan texnik ko‘rsatkichlari aniqlanadi va shu ko‘rsatkichlarni qoniqtiradigan, turli konstruktiv yechimga ega bo‘lgan ikkita kran tanlanadi;
  
• 
  tanlab olingan ikkita kranning iqtisodiy ko‘rsatkichlari taqqoslanib, iqtisodiy jixatdan foydalisi montaj jarayoni uchun qabul qilinadi.
  

kurilayotgan binoning eni (s) 24 m.dan enli bo‘lsa kran binoning ikki tomonidan o‘rnatiladi, ya’ni montaj jarayoni ikkita kran bilan olib boriladi

Rasm- 3. Minorali kranlarning binoni ikki tomonidan o‘rnatilishi.

Izox: U = 0,5m. – xavfsizlik masofasi.

L_kp = + v + , ( m ); /3/

Kranning yuk ko‘tarish qobiliyati aniqlanadi:

Q_yu.k. = R · K_m , (tonna); /4/

Bunda: R –binoni tashkil etgan eng og‘ir konstruksiyaning og‘irligi, (tonna);
K_m – yuk qamrovchi moslamalari (stropa, traversa) ning og‘irligini
hisobga oluvchi koeffitsient (1,08 – 1,12);
Hisoblab topilgan ko‘rsatkichlarga asoslanib 2-ilovadan (quruvchilar uchun mo‘ljallangan qo‘llanmalardan ham foydalanish mumkin), texnik ko‘rsatkichlari bir-biriga yaqin va o‘z navbatida hisobiy ko‘rsatkichlardan 5 – 10 % ga kattaroq bo‘lgan ikkita kran tanlab olinadi. Ularning texnik va iqtisodiy ko‘rsatkichlari quyidagi 4-jadvalga tushiriladi.