O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi buxoro davlat universiteti tarix va yuridik fakulteti tarixiy geografiya fanidan mustaqil ishi mavzu: Oʻrta Osiyoning antik davrdagi tarixiy geografiyasi bajardi

Antik davr O’rta Osiyo xalqlari moddiy va ma’naviy madaniyatida jiddiy o’zgarishlar sodir bo’lishi.

• Mil. avv. IV-II asrlar oromiy yozuvi asosida Xorazm, Parfiya va So’g`d yozuvlari paydo bo’ldi. Kushon davriga kelib yana bir yozuv-Kushon (Baqtriya) yozuvi shakllanadi. O’rta Osiyo va Afg`oniston hududidagi arxeologik tadqiqiotlar antik davr madaniyatining gullab yashnaganidan dalolat beradi. Ayritom va Ko’hna Termizda Budda ibodatxonalari ochilgan. Fayoztepa, Quva, Xolchayon, Dalvarzin kabi ko’hna shaharlarda ham saroylar, ibodatxonalar ochilib, ular yuksak madaniyatga ega ekanligi kuzatilgan.

O’rta Osiyo qadimgi (antik) dunyosining o’ziga xos xususiyatlari.

• O’zbekistonning shimoliy-sharqiy xududlarida qadimgi dehqonchilik vohalarining tashkil topishi. Choch, Qadimgi Fragana Ustrushona. Qadimgi Baqtriya antik davrida. Qadimgi Baktriya yozma manba’larda. Baktriya 1OOO shaharli o’lka. Ellin va mahalliy madaniy an’analarning moddiy madaniyatdagi ifodasi. Qadimgi Baqtriyada diniy e’tiqod. San’at, haykaltaroshlik va haykalchalar. Yunon-Baqtriya tangalari va baxtar yozuvi. Ko’chmanchi yuedji qabilalarining Baqtriyaga kirib kelishi va Kushonlar davlati. Kushonlar davri Baqtriyasining shahar va qishloqlari: Ko’xna Termiz, Dalvarzintepa, Xalchayon, Kampirtepa, Zartepa, Ayritom, Xayitobodtepa, Oqqo’rg’on, Mirzaqultepa, Sho’rtepa, Oysaritepa vaboshqalar. Yirik sun’iy sug’orish inshoatlarining barpo etilishi Zang kanali.

Antik davr O’rta Osiyo xalqlari moddiy va ma’naviy madaniyatida jiddiy o’zgarishlar sodir bo’ldi.

• Mil. avv. IV-II asrlar oromiy yozuvi asosida Xorazm, Parfiya va So’g`d yozuvlari paydo bo’ldi. Kushon davriga kelib yana bir yozuv-Kushon (Baqtriya) yozuvi shakllanadi.

• Baqtriyasining shahar va qishloqlari: Ko’xna Termiz, Dalvarzintepa, Xalchayon, Kampirtepa, Zartepa, Ayritom, Xayitobodtepa, Oqqo’rg’on, Mirzaqultepa, Sho’rtepa, Oysaritepa vaboshqalar. Yirik sun’iy sug’orish inshoatlarining barpo etilishi Zang kanali. Dehqonchilik va chorvachilik. Hunarmandchilik: kulolchilik, to’qimachilik,metallsozlik, zargarli, toshtaroshlik, shishasozlik. Shahar me’morchiligi: turor joylar, saroylar, ibodatxonalar.Vima Kadfiz davrida pul isloxati va tovar-pul munosabatlari.Ichki va tashqi savdo. Diniy e’tiqodlar va ko’mish marosimlari.

• Antik davr O’rta Osiyo xalqlari moddiy va ma’naviy madaniyatida jiddiy o’zgarishlar sodir bo’ldi. Mil. avv. IV-II asrlar oromiy yozuvi asosida Xorazm, Parfiya va So’g`d yozuvlari paydo bo’ldi. Kushon davriga kelib yana bir yozuv-Kushon (Baqtriya) yozuvi shakllanadi.