O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi namangan davlat universiteti

7-MAVZU: GOLOANTARTIK FLORISTIK OLAM
Antarktik olamga Antarktikadan tashqri, u erda bir necha turdagi o‘simliklar o‘sadi xolos. Janubiy okeannning Folklend, Kerchelen va boshqa orollari va Janubiy Amerikaning eng janubiy qismi G‘arbiy Patogoniya, Olovli Yer ularning janubidagi orollar mansub. Ko‘plab botaniklar bu floristik olamga Yangi Zellandiya, hech bo‘lmaganda uning Janubiy orollarini kiritishadi. Turli oilalarning tarkibiga antarktik olamning 13 maxsuslashgan turkumi mansub, masalan Acaena (Ra’nodoshlar oilasidan)g‘alatiroq tig‘iz yostiq ko‘rinishidagi Azorella juda katta bargli Gunnera va janubiy buk-Nothofagus shular jumlasidan.
Agarda qayd etilgan oltita floristik olamni joylanishi va kattaliklariga qarasak, janubga tomon ularning hududlari kichiklashganligini va bo‘laklarga bo‘linganligi ko‘zga tashlanadi. Shimoliy yarimsharning tropik qismidan tashqarisini jami bitta yagona golarktik floristik olamdan iborat bo‘lgan xolda, tropik va subtropik hududlar ikkita, janubrog‘idagi hududlar xatto uchta olamga mansub. Quruqlikda ro‘y bergan tarixiy geologik jarayonlar floraning rivojlanishida naomyon bo‘lgan. Qit’alarning ajralishi ma’lumki, janubdan boshlangan va u kuchliroq ravishda shimolda namoyon bo‘lgan. SHu bilan birga floraning turli olamlarga mansublari shundan dalolat beradikki, bir floristik olamning o‘simliklar dunyosi boshqa o‘simliklar olamidan ajralgan xolda bo‘lmagan. 
Folklend orollari (ing. Folkland Islands, Malvinas, ispancha: Islas Malvinas) — Atlantika okeanining janubi-gʻarbiy qismidagi arxipelag. Aslida, Folklend orollari Britaniyaning xorijdagi hududi va Atlantikadan Tinch okeanigacha bo'lgan masofada muhim chegara –bog`lovchi bo'lib, Janubiy Atlantikani nazorat qilish imkonini beradi. Buyuk Britaniyaning orollarga bo'lgan huquqlari Argentina tomonidan bahsli bo'lib, ularni Tierra del Fuego provinsiyasi, Antarktida va Janubiy Atlantika orollari tarkibiga kiradi. Argentinaliklar arxipelagni Malvin orollari deb atashadi.


Iqlimi
Orollarning iqlimi mo'tadil salqin, okeanik iqlimi bilan ajralib turadi. G'arbiy shamollar ustunlik qiladi. Yil davomida harorat o'zgarishi nisbatan kam. Oʻrtacha oylik harorat yanvar va fevral oylarida +9°S dan iyun va iyul oylarida +2°S gacha oʻzgarib turadi. Yillik o'rtacha harorat +5,6 ° C atrofida. Bu kuchli sovuq oqimlarning ta'siri ostida. Ulardan biri - Folklend (Malvin orollari) - Folklend orollaridan La Plata ko'rfaziga qadar davom etadi. Oqim tezligi 1-2 km/soat. Qishda suvning o'rtacha harorati +4 dan +10 ° S gacha, yozda +8 dan +15 ° S gacha. U ko'p sonli aysberglarni olib yuradi, garchi orollar yaqinida aysberglar kam uchraydi.
O'rtacha yillik yog'ingarchilik 574 mm ni tashkil qiladi, yog'ingarchilik darajasi yil davomida taxminan o'zgarmasdir. Arxipelagning gʻarbiy qismi sharqiy qismiga qaraganda quruqroq. Shunday qilib, sharqiy qirg'oqdagi Stenli shahrida yog'ingarchilik darajasi taxminan 630 mm, Folklend orollarining o'ta g'arbiy qismida esa atigi 430 mm. Qor qishda sodir bo'lishi mumkin, lekin faqat vaqtinchalik va uzoq muddatli qor qoplamini hosil qilmaydi. Tez-tez tumanlar hosil boladi.
FLORA VA FAUNASI
Biogeografik jihatdan orollar Antarktika ekzonasiga va Golontarktika floristik qirolligiga tegishli. Patagoniya flora va faunasi bilan mustahkam bog`lanish mavjud. Arxipelagning o'simliklari donli o`simlik o'tloqlari va aralash o'tloqlar bilan ifodalanadi. Tomirli oʻsimliklarning 363 turi, paporotniklarning 21 turi va gulli oʻsimliklarning 278 turi mavjud.
Mustamlaka davrida arxipelagning flora va faunasi juda o'zgargan. Bugungi kunda orollarning deyarli butun hududi qo'ylar uchun yaylov sifatida ishlatiladi. Introduksiya qilingan oʻsimlik va hayvonlar turlari mahalliy oʻsimlik va hayvonot dunyosiga zarar yetkazadi.