O'zbekiston respublikasi oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti

Torfning tuzilishi tolali, tuproqsimon, rangi qo'ng'ir, tarkibida terrigen qo'shimchalar va yangidair hosil bo'lgan minerallar (siderit, vivianit va b.) bo'ladi. Organik massada uglerodning miqdori, suv va kulni hisoblamaganda, 55-60% ga boradi. Torf batqoqliklarda hosil boiadi. Botqoqlik o'simliklari (mox, o'tlar) qurib, botqoqlikning kislorodsiz tubiga cho'kadi va bakteriyalar yordamida parchalanadi.

Torf konlari tekislik relefiga ega boigan mo’tadil - nam va nam tropik iqlimli hududlarda mavjud. Torf mahalliy yoqilgi va tabiiy o‘g‘it sifatida ishlatiladi. Sapropel ko'p miqdorda organik moddalarga ega boigan gil. Uning asosiy qismi suvo‘tlari, turli hayvonlar (mikroorganizmlar, hasharotlar) va o‘simliklarning detritlaridan tarkib topgan. Ularda doimo terrigen qo'shimchalar va yangidan hosil bo'lgan minerallar uchraydi. Umuman, u qora rangli, yumshoq va yog'li biijinsli yoki mikroqatlamli bo'lib, 60- 70% gacha turli uglerodli organik moddalardan tarkib topgan. Sapropel botqoqliklarda va ko'llarda suvo'tlarining ko'milib ketishi va havosiz muhitda parchalanishi (chirishi) natijasida hosil bo'ladi. Sapropel o'g'it sifatida va tibbiyotda (davolovchi balchiq) ishlatiladi. Yonuvchi slaneslar gilli yoki ohakli, odatda yupqa qatlamli qo'ng'ir- kul rangli, yashilsimon-kul rangli jinslar bo'lib, ulaming tarkibida organik moddalar miqdori 20% dan 60% gacha bo'ladi.

Torf konlari tekislik relefiga ega boigan mo’tadil - nam va nam tropik iqlimli hududlarda mavjud. Torf mahalliy yoqilgi va tabiiy o‘g‘it sifatida ishlatiladi. Sapropel ko'p miqdorda organik moddalarga ega boigan gil. Uning asosiy qismi suvo‘tlari, turli hayvonlar (mikroorganizmlar, hasharotlar) va o‘simliklarning detritlaridan tarkib topgan. Ularda doimo terrigen qo'shimchalar va yangidan hosil bo'lgan minerallar uchraydi. Umuman, u qora rangli, yumshoq va yog'li biijinsli yoki mikroqatlamli bo'lib, 60- 70% gacha turli uglerodli organik moddalardan tarkib topgan. Sapropel botqoqliklarda va ko'llarda suvo'tlarining ko'milib ketishi va havosiz muhitda parchalanishi (chirishi) natijasida hosil bo'ladi. Sapropel o'g'it sifatida va tibbiyotda (davolovchi balchiq) ishlatiladi. Yonuvchi slaneslar gilli yoki ohakli, odatda yupqa qatlamli qo'ng'ir- kul rangli, yashilsimon-kul rangli jinslar bo'lib, ulaming tarkibida organik moddalar miqdori 20% dan 60% gacha bo'ladi.