Qurilmaning tavsifi Bu laboratoriya ishida termo EYuKning temperaturaga bog`liqligi
konstantan - mis termoparasi uchun o`rganiladi. Konstantan o`tkazgich uchlariga
galvanometr ulangan. Termoparaning A kavsharlangan uchiga suvli idishga
tushiriladi va elektroplitka yordamida isitiladi. Termoparaning B kavsharlangan
uchi esa sovuq suvga solinib doimo birday saqlanib turiladi. Ikkala idishga ham
termometr qo`yiladi. Ishni bajarish tartibi 1. Idishlarga menzurka yordamida 150 ml dan suv oling.
2. 1-rasm asosida qurilma tuzing.
3. A va B idishlardagi temperaturalar T
2
va T
1
ni tekshiring. Bu holda ikkalasida
ham temperatura bir - xil bo`lib, galvanometr nolni ko`rsatishi kerak.
4. Elektroplitka 2 ni tok manbaiga ulab A idishdagi suvni isiting.
5. A idishdagi temperaturani aniqlab T
2
bilan belgilang.
6. Galvanometr yordamida termo EYUK ni aniqlang.
7. Tajribani temperatura har 10
0
C oshganda takrorlang. Tajriba
C 0
2
80
bo`lgunga qadar davom ettiriladi. Olingan natijalarni jadvalga yozib boring.
8. Olingan natijalar asosida
)
(
)
(
1
2
f T T f E grafik tuzing.
Abssissa o`qiga
∆T ni ordinata o`qiga esa termo EYUK E ni qo`ying
grafikdagi chiziqning og`ishiga qarab (
) ni, ya’ni solishtirma termo EYUK ni
aniqlang. Buning uchun grafikda kordinatadan ancha uzoqlikda bo`lgan nuqtani
tanlab, uning kordinatalardagi proyeksiyalari E
t
va
∆T larni aniqlab olib,
/
T E
formula yordamida
hisoblang.
1-jadval
T/r
T
1
T
2
∆T=T
2
-T
1
E