O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta- maxsus ta’lim vazirligi


Tabiiy yoritilganlikni me`yorlash va hisoblash usullari



Yüklə 0,64 Mb.
səhifə35/91
tarix26.06.2023
ölçüsü0,64 Mb.
#135115
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   91
mehnat muhofazasi

 
Tabiiy yoritilganlikni me`yorlash va hisoblash usullari. 
 
Ishlab chiqarishda yoritilganlikni to`g’ri tanlash uchun zarur qo`llanma sifatida 
me`yoriy hujjatlardan SNiP II-4-79 va GOST 12.1.046-85 xizmat qiladi. 
Ish o`rinlarida yorug’likni me`yorlashning asosiy maqsadi inson sog’lig’ini 
himoya qilish va tavakkalchilik asosida qilinajak sarf harajatni oldini olishdan iborat 
hisoblanadi. 
Tabiiy yorug’likni vaqtga nisbatan doimiy o`zgaruvchanligi sababli, uni sifati 
va miqdorini o`lchash va nazorat qilib turish maqsadida maxsus ko`rsatkich, o`lchov 
mezoni sifatida qabul qilingan. Bu ko`rsatkich tabiiy yoritilganlik koeffitsienti
deb ataladi va u bino ichidagi yorug’lik miqdorini (Ei) uning tashqarisidagi miqdori (Et) ga nisbatini foiz hisobida olingan miqdoriga aytiladi va quyidagi ifoda orqali aniqlanadi. emH Ei / Et × 100 % 
Tabiiy yorug’lik ko`rsatkichi me`yorini tanlash ish joyidagi bajariladigan 
ishning va binoning turiga, yoritish tizimining hiliga qarab quyidagi formula 
yordamida aniqlanadi.
em H em sh× m × S Bu erda, em sh
 – tabiiy yorug’lik koeffitsienti SNiP II-4-79 jadvalidan olinadi; 
– yorug’lik iqlimini ko`rsatuvchi koeff shu me`yorda jadvaldan (H 0,8 – 1,2); 
S – iqlimning quyosh koeff jadvalda (0,65 – 1,0). 
Tabiiy yoritilganlikni me`yorlashda, bino shiftdan yoritilsa, yoritilganlikni 
o`rtacha miqdori qiymatida me`yorlanadi, agar deraza orqali yoritilsa, unda
deraza qarshisidan 1,0 m. masofada turgan nuqta uchun yoritilganlikni eng kam qiymati me`yorlanadi. 
 
7-rasm. Tabiiy yoritilganlikni binoning derazalarning o`rnatilishiga bog’liqlik
koeffitsientining chizmasi: a- bir yon tomondan; б - ikki yon tomondan; в – 
yuqoridan;
г – aralash yoritilganlik (yon tomondan va yuqoridan). 
Tabiiy yoritilganlikni hisoblash uchun me`yor talabiga javob beradigan 
oynalarning sathi quyidagicha aniqlanadi. 
1. Derazadan yoritish uchun: 
80 100Sd/SpH e∂m×Kz×η∂/τd×r1 × Kb × Kd

Yüklə 0,64 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   91




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin