P.Ya.Galperin nazariyasi boʻyicha bilimlarni oʻzlashtirish jarayoni olti bosqichni boshidan kechirib , ularga:
1. Motivatsiya.
2. Tushuntirish.
3. Moddiy formadagi hatti-harakatlarni bajarish.
4. Baland ovozda hatti-harakatlar va vazifalarni bajarish.
5. Bajariladigan hatti-harakatlarni ichki rejada ovoz chiqarmay bajarish.
6. Faoliyatni fikran bajarish kiradi.
Ushbu nazariyada ta’limning uchta asosiy turlari ajratiladi: - birinchi turda
- hatti-harakatlarni oʻzlashtirish xatolar bilan kechadi, berilayotgan material
yetarli darajada anglanilmaydi, ta’lim oluvchi ta’limning asl mohiyatini tushunib
yetmaydi; - ikkinchi turda - materialni nisbatan dadil va toʻla tushunilishi va
material bilan bogʻliq tushunchalarni ajratilishi bilan xarakterlanadi; - uchinchi
tur - tez, samarador va bexato hatti-harakatlarni oʻzlashtirilishini ta’minlab
beradi.
V.V.Davidov nazariyasi . Ushbu nazariya kichik maktab yoshidagi
oʻquvchilarni ilmiy tushunchalarni oʻzlashtirilishini targʻib qiladi. Bunda
oʻquvchilar tomonidan ta’lim jarayonida
nazariy tushunchalar tizimini oʻzlashtirilishi
lozim boʻlib, bu oʻz oʻrnida xususiydan
umumiy bilimlarga oʻtilishni ta’minlaydi. Qator
nazariyalar muammoli ta’lim bilan bogʻliq
boʻlib,
L.V.Zankov
va
A.M.Matyushkin
tomonidan olib borilgan tadqiqotlar ta’limda
muammoli
darslarni
tashkil
etishga
qaratilgandir. Ta’limning psixologik asoslari
muammosi koʻpgina masalalarni qamrab oladi.
Ta’limning muvaffaqiyati bir qator psixologik
omillarga bogʻliq boʻladi. Avvalo oʻquvchining oʻqishga boʻlgan munosabatiga
toʻxtaylik. Bu munosabat diqqatda, his-tuygʻularda, qiziqishlar va irodada,
shuningdek, shaxsning tutgan yoʻlida namoyon boʻladi.
