39
Ijodkorlikning muhim komponentlari
Komponent
Tasnifi
Tajriba
mavzusi
Ijodkor odamlar extiyotlik bilan oʻrganadilar
Tasavvuriy fikrlash
Ijodkor odamlar muammolarga oddiy koʻz bilan
qaraydilar
Risk olish
Ijodkor odamlar yangi va potensial riskli yondashuvlarni
oladilar
Oʻtu muhim qiziqish Ijodkor odamlar loyixalarni pul uchun emas,
qiziqish
uchun bajaradilar
Ijodkorlik
bilan
ishlash
Koʻplab Ijodkor odamlar bir xil loyixada ishlayotgan
odamlar muxiti tomonidan qoʻllanadi, yordam beriladi
va
jalb qilinadi
Uch qismli modelning soʻnggi jihati - amaliy ong, kitoblar yoki rasmiy
ta’limdan olingan boʻlishi mumkin emas degan ma’noni anglatadi. Amaliy ong
(idrok) hayot tajribalaridan oʻrganiladi "koʻcha donolari" yoki "umumiy
manoda" bir turini anglatadi. Testlar bir qator amaliy ongni (idrok) (Sternberg,
Vagner, & Okagaki 1993) oʻlchash uchun ishlab chiqilgan boʻlsa-da,
tadqiqot
amaliy ong (idrok) "g" dan yoki biron-bir maxsus vazifalar (Gottfredson, 2003)
da muvaffaqiyatli bashoratning aloxida ekanini koʻp dalillar bilan
topilmaganligini koʻrsatdi. Amaliy ong (idrok) kamida bir qismi,
odamlarga
yordam bersa, ba’zi xususiyatlariga xos ish oʻrinlarini yaxshilashni amalga
oshiradi va bu qobiliyat xar doim yuqori umumiy ong (Sternberg, Vagner, &
40
Okagaki, 1993) bilan bogʻliq boʻlishi mumkin emas degan fikrni oʻz ichiga
olishi mumkin
1
.
Xovard Gardnerning koʻp onglilik nazariyasi. Fikr va fikrlash
operatsiyalari
Ongning muayyan turdagi gʻoyasi boʻyicha yana bir chempion- psixolog
Xovard Gardner (1983-1999) hisoblanadi. Gardner turli odamlar, turli istedod va
mahoratga ega boʻlishi uchun uni evolyusion funksional boʻladi, deb takidlaydi
va bir-biridan farqlash mumkin boʻlgan sakkiz ong (idrok) ni taklif qildi.
Salohiyatli toʻqqizinchi ong (idrok); yani, ekzistensial
hali empirik jihatdan
qoʻllab-quvvatlanishi kerak. Gardnerning sakkizta ongli roʻyhati uchun jadval
keltirilgan rasmga qarang. Gardnerning koʻp ongli nazariyasi uchun ba’zi
dalillarni otistik qobiliyatlaridan kelib chiqib takidlagan olimlar,
umumiy ong
testlarni kam natijali, lekin shunga qaramay, berilgan sport (Treffert & Vallatse,
2004) boʻyicha statistika imkoniyatiga ega boʻlish matematika, musiqa, sanat,
deb berilgan favqulodda mahoratiga ega odamlarda boʻlishi mumkin deydi.
Dostları ilə paylaş: 
