O‘zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirl

Slayd (interaktiv sahifa) – 
ta‘lim modulining asosiy strukturaviy birligi. Slaydlarda kurs 
muallifi o‘quv va yordamchi adabiyotlarni, mashg‘ulotlar va testlarni joylashtiradi. O‘quv 
jarayonida slayddan slaydga o‘tish muallif tomonidan belgilangan ketma-ketlikda amalga 
oshiriladi.
Slayd bir yoki bir necha kadrlardan iborat bo‘ladi (murakkab animatsiyalar yoki dasturiy 
ta‘minot simulyatsiyasi mavjud bo‘lsa kadrlar soni juda ko‘p bo‘lishi mumkin). Har qanday 
slayd kamida bitta kadrga ega bo‘ladi.
Masofaviy ta‘lim tizimida slaydlar mustaqil ravishda foydalanib bo‘lmaydigan va ta‘lim 
moduli tomonidan boshqariladigan kichik birlikdir.
Kursning yaratilishini ko‘rib chiqamiz. Dastavval uning nomini va qaysi papkada 
joylashishini yozamiz, undan keyin esa birinchi modul uchun shablon tanlaymiz. Ular yetarli 
darajada ko‘p, ular yigirmata kategoriya bo‘yicha taqsimlangan (oddiy, aylanasimon, jiddiy va 
h.k), har bir kategoriyada 1tadan to 10tagacha va undan ham ko‘p shablonlar mavjud. 
Shablonda kurs haqida ma‘lumot va uning boshqaruv elementlari – ―prev‖(orqaga), 
―next‖(oldinga) kabi tugmalari mavjud.
6-rasm. Dasturdagi shablonlar to’plami

---

90 
Kursni kontent bilan to‘ldirish modulning asosiy oynasida amalga oshiriladi, uning 
yonida esa slaydlar lentasi joylashgan bo‘ladi. Uning 3ta ko‘rinish rejimi bor: odatdagidan 
tashqari, ularning birinchisida joriy holatda tanlangan modulning zastavkasini tahrirlash mukin, 
ikkinchisida esa – slaydlarda foydalaniladigan shablonlarni o‘zgartirish mumkin. Loyihadagi 
nafaqat har bir modul uchun, balki har bir slayd uchun ham alohida shablonlardan foydalanish 
imkoniyati ham mavjud. Shuningdek, siz shablonlarni eksport yoki import qilishingiz ham 
mumkin. 
7-rasm. CourseLab da kurs tuzilmasi
Obyektlar qo’shish 
Slaydlarning amalda tarkibi turlicha bo‘lishi mumkin. CourseLab turli elementlarning – 
matn bloklari, rasmlar, avtofiguralar (vinoskalar, yulduzlar, chiziqlar, shaklli yo‘naltirgichlar va 

---

91 
h.k.), sichqoncha kursori va boshqa turli xil obyektlarning slaydlarga qo‘yilishini qo‘llab 
quvvatlaydi. Obyektlarda to‘xtaladigan bo‘lsak, bu dasturning asosiy funksiyalaridan biriga 
kiradi.
 
8-rasm. Dasturda obyektlar kutubxonasi
Obyektlar kutubxonasida quyidagi kategoriyalar mavjud: