O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti xidirova g. R., Raxmatullayeva f. M

 
7.3. O’zbekistonning islom obidalari 
Hozirgi kunda xalqaro turizmning eng muhim tarmoqlaridan biri diniy ya’ni
ziyoratchilik turizmi bo’lib hisoblanadi. Ziyoratchilik turizmning shakllanish tarixi
uzoq o’tmishga borib taqaladi. Ya’ni uning ilk bor vujudga kelishi antik davriga 
to’g’ri keladi. Ziyoratchilik turizmning asosiy paydo bo’lgan maskanlari qadimgi 
greklar va rimliklar vatani bo’lib hisoblanadi. Qadimda greklar va rimliklar 
ibodatxonalar va cherkovlar qurib, ularda sig’inishganlar. Ziyoratchilarning 
sayyohat qilishidan asosiy mahsadi aziz avliyo joylarga qadam ranjida qilishi, 
sig’inish chog’ida ruhiy jihatdan yengillashishi, ko’ngillarning poklanishi, og’ir 
kasalliklardan xolos bo’lmoqligi, qilib quygan gunoh ishlarini ollohdan so’rab 
kechirishlarini, safar chog’ida safdoshlari bilan ma’naviy yaqinlikda bo’lishni orzu-
umid qilishadilar.
Ziyoratchi sayyohlar safarga chiqishida o’z orzu umidlariga erishish, 
yaratganga shukronlar aytib uning izzat hurmatini bajo keltirishni o’z ko’ngillaridan 
o’tkazadilar.
Hozirgi kunga kelib dunyoda ziyoratchilik sayyohligining 10 dan ortiq yirik 
markazlari mavjud bo’lib, ular yer sharining deyarli hamma qit’alarida 
joylashgandir. Musulmon olamida ziyorat qilish makonlari ham anchagina. 
Jumladan, Markaziy Osiyoda, qolaversa jonajon O’zbekistonimizda ham aziz 
avliyolar yashab, dafn etilgan qadamjolar, ziyorat maskanlari beqiyos ko’p. Ular 
qatoriga Janubiy Qozog’iston viloyati, Turkiston shahridagi Axmad Yassaviy 
maqbarasi; Toshkent viloyati Zangiota tumanidagi Zangiota majmuasi; Toshkent 
shahridagi Shayx Xivanda Taxur maqbarasi, Qaldirg’och-biya maqbarasi, Yunusxon 
maqbarasi; Hazrati Imom majmuasi; Abubakr Muhammad Kaffal Shashi maqbarasi; 
Shayx Zayniddin bobo maqbarasi; Samarqand viloyati Payariq tumani Xartang 

---

82 
qishlog’idagi Imom Al-Buxoriy majmuasi; Oqdaryo tumani Dahbed qo’rg’onidagi 
Maxtumi A’zam maqbarasi; Samarqand shahridagi Shohi Zinda, Amir Temur, 
Ruhobod, Xo’ja Doniyor, Motrudiy, Murod avliyo, Xo’ja Axror Vali, Oq saroy, 
Cho’ponota maqbaralari; Buxoro shahridagi–Ismoil Samoniy, Chashmai Ayub, 
Sadriddin Buxarzi, Bohovuddin Naqshbandiy, Buyon Kulixon, Chor Bakr 
maqbaralari; Xorazm viloyatida Uch avliyo, Said Allovuddin maqbarasi; 
Qashqadaryo viloyatida–Jahongir, Dorus Saodat, Dorut Tilovat majmuasi, Ko’k 
gumbaz masjidi; Surxondaryo viloyatida - Hakim at-Termiziy majmuasi; Sulton 
Saodat ibodatxona yodgorligi, Fayoztepa ibodatxonasi; Jizzax viloyatida–Sadr Vaxs 
avliyo (Avliyoota) majmuasi; Farg’ona viloyatida Daxmon Shaxon go’rxonasi, 
Mozorixon maqbarasi kabilar ziyoratchi sayyohlarni o’ziga jalb qilib keladigan 
maskanlar bo’lib hisoblanadi.