O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Buxoro davlat universiteti

Logotip quyidagi tamoyillar asosida qurilishi kerak: 
• soddaligi (logotip ortiqcha yuklanmasligi kerak); 
• jozibadorlik (logotip o’ziga e’tiborni qaratishi, hissiyotlarni 
uyg’otishi kerak); 
• o’qish qobiliyati (logotip iste’molchilarni ma’lumotni ochishga 
majburlamasligi kerak); 
• esda qolarli (logotip iste’molchiga savdo belgisini aniqlashda 
yordam berishi kerak); 
• ko’p qirralilik (logotipda universal dizayn texnikasi va vositalari 
qo’llanilishi kerak); 
• o’ziga xoslik (boshqa logotiplardan farq qilishi kerak); 
• assotsiativlik (logotip kerakli assotsiativ qatorni yaratishi kerak); 
• funksionallik (logotipni vektor formatida qilish tavsiya etiladi); 
• betakrorlik (logotipda barcha komponentlarning o’ziga xos 
kombinatsiyasi bo’lishi kerak); 
• ijodkorlik (logotip ma’lum lazzat, yashirin ma’no yoki xabarga 
ega bo’lishi kerak). 
Amalda logotiplar ko’pincha birlashtiriladi: matnli va grafik. 
Ushbu texnik yaxshi eslab qolishni ta’minlaydi. 
Tovar belgisini yaratish bosqichlari: 
1) rasm qidirish; 
2) belgining tarkibi; 
3) qurilish analoglari; 
4) belgining o’zi ishlab chiqilishi; 
5) oq-qora versiyasini yaratish; 
6) ranglarni moslashtirish. Shuni esda tutish kerakki, bosib 
chiqarish paytida 
quyidagi savdo belgilari farqlanadi: 

---

105 
A. Tasviriy tovar belgisi yoki uning alohida elementlari reklama 
plakatlarida va boshqa joylarda topilganda iste’molchilar orasida 
ma’lum birlashmalar paydo bo’lishiga yordam beradi. Ular odatda 
quyidagilarni anglatadi: 
1) o’ziga xos tasvirlar, masalan, hayvonlar, qushlar, odamlar, 
jonsiz narsalar. Tasviriy savdo belgisini ishlab chiqishda ko’pincha 
belgi yaratiladigan mahsulot yoki xizmatning xususiyatlaridan 
foydalaniladi. Masalan, Rossiyaning Uzoq Sharq mintaqasidagi 
parrandachilik bo’yicha eng yirik ishlab chiqaruvchi Mixaylovskiy 
Broyler kompaniyasining logotipi xo’rozlarning tasviri kompaniya 
nomi yozilgan (4.5-rasm); 
2) ramzlar, masalan, doira - quyosh, uchburchak - tog ‘va 
boshqalar. Logotipni ma’lum bir misol bilan ifodalash har doim ham 
mumkin emas. Va shuning uchun, bu holda ma’lum birlashmalarni 
uyg’otadigan ramziy ma’noga murojaat qilish kerak. 
3) mavhum tasvirlar, masalan, chiziqlar, shakllar. Ko’pincha 
savdo markalari me’moriy va tarixiy sabablarga asoslanadi. Bunday 
belgilarning asosini xarakterli binolarning, tarixiy yodgorliklarning 
an’anaviy tasvirlari tashkil etadi