O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Buxoro davlat universiteti

Rasm 4.3. "Сады Придоня" brendining qadoqlanishi 
 
4.3. Brend nomi brendning eng muhim atributi (identifikatori) 
sifatida 
Nom berish jarayonida kompaniyalar odatda tovar nomlarini 
berishda quyidagi yondashuvlardan foydalanadilar. 
1. Shaxsiy brend nomi ("Tide" kir yuvish kukuni). 
2. Barcha mahsulotlar uchun yagona brend nomi (General Electric), 
3. Mahsulot oilalari uchun kollektiv brend nomi (Amerikaning "A&P" 
firmasi birinchi navli mayizni "Ann Padey", ikkinchisi - "King" va 
uchinchisi - "Iona" brendi ostida sotadi). 
4. Shaxsiy brendlar bilan birgalikda kompaniyaning savdo nomi. 
Alohida tovar belgilarini berishning afzalligi - bu individual 
brend obro’sining kompaniyaning obro’sidan mustaqilligi va bitta 
brend nomining afzalligi - tovarlarni bozorga olib chiqish jarayonida 
xarajatlarni kamaytirish, yangi mahsulotning muvaffaqiyatli brendini 
qo’llab-quvvatlashni maqsad qilib oladi. 
Biroq, turli toifadagi tovarlarni chiqarishda bitta tovar nomidan 
foydalanish maqsadga muvofiq emas. Shuning uchun har bir mahsulot 
guruhiga o’z nomi beriladi. 
Ikkinchi holatda, korxonalar kompaniya nomini har bir alohida 
mahsulotning individual markasi bilan bog’lashga moyil. Kompaniya 
nomining o’zi muvaffaqiyatni yangi mahsulotga olib keladi va 
individual nom individuallikni keltirib chiqaradi. 
Umuman olganda, tovar nomi tasodifiy bo’lmasligi kerak. U 
quyidagilarni o’z ichiga olishi kerak: 
- boshqa brendlardan farqi (Abibas bo’lmasligi kerak), 
- talaffuz, tanib olish va yodlash qulayligi (Adidas); 

---

95 
- mahsulot foydalari haqida maslahat (Rita); 
- mahsulot tavsiflari (Green Mata). 
Nom berish jarayoni quyidagi bosqichlardan iborat. 
1. 
Kartochkalar 
bilan 
ishlash. 
Ushbu 
bosqichda 
quyidagi 
ma’lumotlarga ega kartalarni tayyorlash kerak: 
- mijoz (maqsadli auditoriya yoshini, jinsini va boshqalarni tavsiflash 
kerak); 
- mijozning muammolari (ortiqcha vazn, holsizlik va boshqalar); 
- nima uchun mijoz kompaniyaning tovarlari va xizmatlariga muhtoj 
(sog’lig’ini yaxshilash, ortiqcha vaznni yo’qotish, yanada chiroyli 
bo’lish); 
- kompaniya mijozga boshqa brendlar bera olmaydigan narsani berishi 
mumkin (eng yaxshi murabbiylar bilan professional tayyorgarlik); 
- kompaniyaning mahsulotlari va xizmatlari (kompaniya mahsulotlari 
va xizmatlarining ro’yxati); 
- kompaniya raqobatchilardan qanday farq qiladi (arzon narxlar, 
xizmatlarning keng doirasi); 
- kompaniyaning o’ziga xosligi nimada (boy tarixga ega professional 
sport majmuasi); 
- tovar tovarlari va xizmatlarining xususiyatlari (stadion qanchalik 
katta, qancha simulyator va boshqalar); 
- kompaniyaning xususiyatlari (qancha odam ishlaydi, majmuaning 
ish vaqti, qancha murabbiy, qancha sport zallari va boshqalar); 
- kompaniyaning yutuqlari (bir nechta Olimpiya chempionlarini 
chiqargan); 
- kompaniya tarixi (muhim tarixiy fikrlar); 
- kompaniya tovarlari va xizmatlarining afzalliklari (ko’plab 
xizmatlar, arzon narxlar); 
- mijoz tovarlar va xizmatlardan oladigan foyda (yaxshi)