O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi farg‘ona politexnika instituti

2. TAJRIBA QURILMASINING TUZILISHI VA ISHLASHI

Parallel plastinalar orasidagi nuriy issiqlik almashinuvini o‘rganish qurilmasi uch juft po‘lat (=0,94 Vt/m². K⁴), latun (=0,20 Vt/m². K⁴) va alyumin (=0,6 Vt/m². K⁴) plastinkalardan iborat.

Uch juft parallel plastinalarning biri quvvati 500 Vt bo‘lgan termopara yoki isitgich (TEI) yordamida isitiladi. Plastinalar temperaturasi termopara yoki termometrlar yordamida o‘lchanadi. TEI temperaturasi PTR-3 yordamida boshqariladi.
3. TAJRIBA NATIJALARINING HISOBI

1. 
   Parallel plastinalar orasidagi nuriy issiqlik almashinuvi tufayli berilgan issiqlik miqdori quyidagi formula orqali aniqlanadi.
   

(6)

bu yerda:

₁; ₂ - parallel plastinalarni biri va ikkinchisini nurlanish koeffitsiyenti;
₀ - absolyut qora jismning nurlanish koeffitsiyenti
₀=5,6 Vt/m^2.K⁴; T₁, T₂ - parallel plastinalarini biri va ikkinchisi temperaturasi.

2. 
   Yuqoridagi hisoblar po‘lat, latun va alyumin plastinalar uchun bajariladi.
   
3. 
   Turli materiallar orasidagi issiqlik oqimi taqqoslanib xulosalar chiqariladi.
   

4. HISOBOTNING MAZMUNI

1. 
   Laboratoriya ishining nomi.
   
2. 
   Qisqacha nazariy ma’lumot
   
3. 
   Tajriba yakunlari
   
4. 
   Ishning yakuni bo‘yicha xulosa
   

Nazorat savollari:
1. Absolyut qora jism deb nimaga aytiladi?
2. Kirxgof qonuni.
3. Stefan-Bolsman doimiysi.
4. Qoralik darajasi


8-LABORATORIYA ISHI


ISSIQLIK ALMASHINUV APPARATLARINING HISOBI


ISHNING MAQSADI: Issiqlik almashinuv apparatlari bilan ishlash malakasini egallash va ularni issiqlik hisoblarini o‘rganish.

Issiqlik tashuvchini qizdirish yoki sovitish uchun mo‘ljallangan qurilmaga issiqlik almashinuv apparatlari (IAA) deyiladi. Issiqlik tashuvchi sifatida suyuqlik yoki gaz ishlatiladi. Issiqlik tashuvchilar isituvchi va isitiladigan tashuvchilarga bo‘linadi.

Issiqlik almashinuv apparatlarini ishlash prinsipiga ko‘ra, rekuperativ, regenerativ, aralashtirgichli va ichki issiqlik chiqaruvchi apparatlarga bo‘lish mumkin. Rekuperativ issiqlik almashinuv apparatlarini to‘g‘ri oqimli, qarshi oqimli, ko‘ndalang oqimli va aralash oqimli apparatlarga bo‘linadi. Issiqlik almashinuv apparatlarining issiqlik hisobi quyidagi vazifalarni o‘z ichiga oladi:
Isitish yuzasi F ni aniqlash;
Issiqlik miqdori Q ni hisoblash.
Issiqlik tashuvchilarni oxirgi temperaturalarini aniqlash.