O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti r. J. Tojiev, R. X. Mirsharipov
Mehnatni muxofaza qilish va xavfsizlik me’yorlariga rioya
Yüklə 8,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
17.4. Mehnatni muxofaza qilish va xavfsizlik me’yorlariga rioya
qilishni nazorat qiluvchi davlat mahkamalari va jamoat tashkilotlari Davlat mahkamalari va jamoat tashkilotlari tomonidan ishlab chiqarishda mehnat muhofazasiga rioya qilish ustidan nazorat o’rnatilgandir. Bunday nazoratlar davlat prokuratura nazorati, davlat tog’-texnika nazorati, davlat energiya nazorati, davlat sanitariya nazorati, davlat yong’in nazorati idoralari tomonidan amalga oshiriladi. Bu tashkilotlar o’z faoliyati davomida korxona ma’muriyatiga bo’ysunmaydi. Davlat tog’-texnika nazorati – Vazirlar Mahkamasi qoshidagi davlat nazorati qo’mitasi tomonidan sanoat va tog’ ishlari bo’yicha nazorat olib boradi. Uning tarkibida barcha tashkilotlar uchun bajarilishi majbur bo’lgan ko’rsatmalarni ishlab chiquvchi bir nechta inspektsiyalar mavjud. Davlat tog’-texnika nazorati talablarining qurilish ishlariga tegishli qismlari yuk ko’tarish kranlaridan xavfsiz foydalanish qoidalarida, lift qurilishlaridan to’g’ri va xavfsiz foydalanish qoidalarida, bosim ostida ishlaydigan idishlarning tuzilishi va ulardan xavfsiz foydalanish qoidalarida, shuningdek, portlatish ishlarini olib borish ko’rsatmalarida aks etgan. Davlat energiya nazorati qo’mitasi energiya qurilmalarni to’g’ri bajarilishini, elektrik va issiqlik qurilmalaridan foydalanishni nazorat qiladi. Davlat sanitariya nazorati – Sog’liqni saqlash vazirligining bosh sanitariya-epidemiologik boshqarmasi bo’lib, hamma tashkilotlardagi sanitar-gigienik me’yorlarga rioya qilinishini nazorat qiladi. Davlat yong’in nazorati – Ichki ishlar vazirligining yong’in xavfsizligi bosh boshqarmasi tashkilotlarni va imoratlarni rejalashtirishda, shuningdek, qurilish-tiklash ishlarini olib borishda yong’inga qarshi tadbirlar ishlab chiqadi va ularni nazorat qiladi. Mahkama va jamoat nazorati. Mahkama qaramog’idagi korxona va qurilishlarda mehnat muhofazasini tashkil qilish va nazorat qilish vazirlik tomonidan amalga oshiriladi. SHuningdek, mehnatni muhofaza qilish qonunlarini nazorat qilish kasaba uyushmalari zimmasiga yuklatilgan, ular buni texnik inspektsiyalar orqali olib boradi. SHunday qilib, qurilish-montaj ishlarida va qurilish materiallari ishlab chiqarish sanoatida mehnat xavfsizligi masalalarini qurilish va qurilish materiallari sanoati ishchilari kasaba uyushmalari Markaziy qo’mitasi, 225 Davlat qurilish qo’mitasi va muvofiq ravishda vazirliklar va mahkamalar hal qiladi. Ishlab chiqarish tashkilotlarida mehnat muhofazasiga javobgarlik bevosita tashkilot rahbariga yuklatiladi. Mashinalarning ishga yaroqli holatda turishi, texnik xizmat ko’rsatish va ta’mirlash shu mashinalar qaramog’ida bo’lgan tashkilotlarga yuklatiladi; ishlab chiqarish mehnat muhofazasini ta’minlash ishlab chiqarish korxonasi zimmasiga yuklanadi, ishchilarni mehnat muhofazasi qoidalariga o’qitish shu ishchilar ishlayotgan korxona zimmasiga yuklanadi. Intizomiy javobgarlik – mansabini pasaytirish, egallab turgan lavozimidan bo’shatish; ma’muriy – jarima solish, zararni undirib olish; jinoiy – qoidaga rioya qilmaslik og’ir tan jarohatiga olib kelgan holda jinoiy javobgarlikka tortish. |