O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti turdiqulov T

 
 
 
 

---

57 
Zotlarni rayonlashtirish 
Hayvon zotlarini mahsulot yo‘nalishi, ulardan olinadigan mahsulot turlari, 
miqdori va hokazolarga ko‘ra rayonlashtirish muhim ahamiyatga ega. Chunki, 
bunda mollarning mahsuldorlik darajasi, mahsulot turi, qimmati, tannarxi, sifati, 
aholining unga bo‘lgan ehtiyoji, shuningdek, har bir zot yoki yo‘nalishning 
rivojlanishi, kam mehnat va mablag‘ sarflab, ko‘proq mahsulot olish masalalari 
diqqat markazida turadi. 
Umuman hayvonlarning har bir zoti muayyan tabiiy zona va tumanlar 
sharoitiga yaxshi moslashganligi muhim sharoitlardan biri hisoblanadi. Bunda 
havo harorati, yillik yog‘in-sochin miqdori, em-xashak bazasi va turli xildagi 
ekologik hamda biologik sharoit muhim omillar sifatida hisobga olinadi. 
Qoramol zotlarining xo‘jalik ahamiyatiga ega bo‘lgan belgi va 
xususiyatlarini saqlash uchun ular hamma vaqt yaxshi boqilishi va parvarish 
qilinishi kerak. Shundagina ular yaxshi urchiydi, sigirlar qisir qolmaydi, 
buzoqlarning o‘sish sur‘ati jadallashadi va ular turli xildagi kasalliklarga 
uchramaydi. 
O‘zbekistonning tabiiy-iqlim sharoitida zotlarning tabiiy-iqtisodiy 
xususiyatlarini hisobga olgan holda qoramol zotlarini rayonlashtirish rejasi tuzib 
chiqilgan. Ma‘lumki, respublikamizda qoramolchilikni rivojlantirish uchun barcha 
imkoniyatlar mavjud. Masalan, tog‘lar va tog‘ oldi, dasht va yarim dasht, 
shuningdek, lalmikor erlardan unumli foydalanish imkoniyatlari juda katta. Bu 
erlarda mol boqish, beda, kungaboqar, makkajo‘xori, xashaki poliz ekinlari, 
ildizmevali oziqalar ekilishi va ular hosildorligini oshirish muhim ahamiyatga ega. 
Umuman, respublikamizda qoramolchilikni rivojlantirish borasida to‘rtta 
zona belgilangan. 
1.