O‘zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi guliston davlat universiteti san`atshunoslik fakulteti

5. Keysni yyechish jarayoni. Talabalar bajaradi.
6. O‘qituvchi (keysolog)ning yechimi. Tekisliklarning kesishish chizig‘i ularning tushish chiziqlari va kartina izlari kesishgan nuqtalarini birlashtirish orqali aniqlanadi, ya'ni Q_KHN_K^m_K. Demak, Q va N tekisliklar m (m^, mK) chiziq bo‘ yicha kesishmoqda. Bu tekisliklarning va ularda mos ravishda yotgan tekis shakllarning ko‘rinar-ko‘rinmas qismlarini aniqlash uchun quyidagi usullarni tatbiq qilish mumkin.

1. 
   Ikki tekislikning kartina izlari ikki juft vertikal burchaklar hosil qiladi. Ana shulardan tushish chiziqlari tomon qaratilgan vertikal burchak tomonlaridan o‘tuvchi tekisliklar orasidagi qismi ko‘rinadigan bo‘ladi (2-chizma, а)⁶. Shu qoidaga asosan Q tekislikning o‘ng, N tekislikning chap tomoni kuzatuvchiga nisbatan ko‘rinarli bo‘ladi.
   
2. 
   Keyingi usulda perspektivaning geometrik apparatini fazoviy holati tiklanadi. Ko‘rish nuqtasi S orqali berilgan tekisliklarga parallel qilib o‘tkazilgan parallelizm tekisliklarining kuzatuvchiga nisbatan ko‘rinar-ko‘rinmas qismlari yaqqol ajralib qoladi (2-chizma, b). Bu yerda kuzatuvchiga nisbatan Q tekislikning o‘ng, N tekislikning chap tomoni ko‘rinarlidir.
   
3. 
   Uchinchi usulda tekis shakllarga tegishli va tasvirda raqobatlashuvchi bo‘lgan nuqtalar belgilanadi. Masalan, 1(1 t_qt-Q) va 2(2Al)f_ N) nuqtalar
   

belgilansin (2-chizma, а). Bu nuqtalar orqali tekisliklarga mos ravishda tegishli va uchrashish chiziqlariga parallel bo‘lgan to‘g‘ri chiziqlar o‘tkaziladi. Bu chiziqlar o‘z navbatida К kartina tekisligiga paralleldir. O‘tkazilgan to‘g‘ri chiziqlar m chiziq bilan kesishib, 1j va 2i nuqtalarni beradi. 1 va 2i nuqtalarning m_K ga nisbatan eng yaqin joylashgani ko‘rinarli hisoblanadi. Bu yerda 11 nuqta mK ga yaqin va Q tekislikka tegishli bo‘lgani uchun q yopiq egri chiziqning kuzatuvchiga nisbatan o‘ng tomoni ko‘rinarlidir.
Bayon etilgan uchala usulda ham masala javobi bir xil. Birinchi va uchinchi usullarda masala javobiga tez erishiladi. Ikkinchi usul qo‘llanilganda talabaning
fazoviy tasavvuri o‘sadi, ya'ni masalani “mexanik” tarzda yechmaydi.

2- rasm


b)

Keys-stadi uslubidan dars jarayonlarida foydalanish natijasida pedagogik vaziyatli masalalarni hal qilish mobaynida talabalarning konseptual sxema va modellardan amaliy foydalanish malakalari, muammoni ko‘pchilik bilan tahlil qilish va qaror qabul qilish ko ‘nikmalarini rivoj lantirish orqali ularning bilimlarini mustahkamlash mumkin bo‘ladi. Ya'ni talabada mustaqil fikrlash, ko‘pchilikning fikri bilan o‘rtoqlashish, eng to‘g‘ri qarorni tanlash kabi fazilatlar rivojlanadi.

2.Reja: “Tishli uzatmalarning ishchi chizmasini taxt qilish” moduli bo‘yicha
mini keyslar