«Umumiy va noorganik kimyo» fanidan ma’ruzalar matnlari.
67
E - elektrodda ajralib chiqadigan modda ekvivalenti;
I - tok kuchi;
t - vaqt;
F - Faradey soni (96500).
Elektrolizdan kimyo sanoatida ko’pgina moddalarni olishda, masalan, vodorod, kislorod, ftor, perxlorat kislota
va boshqa noorganik
va organik moddalarni olishda; metallurgiyada metallarni
olish va ularni tozalashda;
buyumlar
sirtini sirlash (nikellash, xromlash va x.o) kabi maksadlarda keng qo’llaniladi.
Nazorat uchun savol va mashqlar.
1. Elektroliz deb nimaga aytiladi?
2. Elektroliz qonunlari qachon va kim tomonidan ta’riflandi? Ularni ayting.
3. 100 g K
2
SO
4
eritmasida K
2
SO
4
ning massa ulushi 0,082. Shu eritma elektroliz qilinganda, anodda 5,6 litr (n.sh)
gaz ajralib chiqdi. Elektrolizdan keyingi eritmaning (%) konsentratsiyasini toping.
4. 120 ml suvda 1 mol KOH eritildi. Hosil bo’lgan eritmadagi kationning massa ulushini toping.
5. Dissotsialanish darajasi 95%ga teng bo’lgan elektrolitning 120 ta molekulasining
nechtasi dissotsialanishi
mumkin.
Mavzuga oid tayanch iboralar.
1.
Elektrolitlar
6. Katod
2.
Elektrolit emaslar
7. Inert anod
3.
Elektroliz
8. Aktiv anod
4. Elektrolizyor
9. Metallurgiya.
5. Anod
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Rahimov X.R. «Anorganik ximiya», T.: «O’qituvchi»-1984, 310-311 bet.
9. Parpiev N.A., Rahimov X.R., Muftaxov A.G. Anorganik kimyo. Nazariy asoslari. - T.:O’zbekiston, 2000. –5-9
b.
2. Axmerov Q, Jalilov A, Sayfutdinov R. Umumiy va anorganik kimyo. - T.:O’zbekiston, 2003.
3. Potapov V.M., Xomchenko G.P. «Ximiya», T.: «O’qituvchi»-1986, 113-116 betlar.
4. Rasulov K., Yo’ldoshev O., Qorabolaev B. «Umumiy va anorganik kimyo», T.: «O’qituvchi»-1996.
5. Glinka N.L. «Umumiy ximiya», T.: «O’qituvchi»-1986.
