O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fani bo’yicha

Nasosning ishlash printsipi (tamoyili)
Rotor aylanayotganida kiritish teshigining (1) pastida hamda yuqorisida
joylashgan ikkita rolik, stator yuzasi (4) va rotor (2) bilan chegaralangan
o’roqsimon bo’shliqning hajmi ortadi.
SHu paytda, aytib o’tilgan bo’shliq benzin bilan to’ladi. Rotor va u bilan
birga roliklar 4-rasm b da ko’rsatilgan holatni egallaganda roliklar orasidagi
o’roqsimon bo’shliqning hajmi kamayadi, natijada benzinni haydash magistraliga
uzatilishi ta’minlanadi.
Reduktsion klapan (2) (rasm 3 ga qarang). Tizimni bosim haddan ziyod ortib
ketishidan saqlasa, teskari klapan (5) esa nasos to’xtagandan so’ng yonilg’ini
bakka oqib ketishiga to’sqinlik qiladi.
Nazorat savollari
1. Karbyuratorli dvigatelning yonilg’i bilan ta’minlanish tizimining
vazifasini tushuntiring?.
2. Yonilg’ilar va ularning xususiyatlari qanday?.
3. Oddiy karbyurator nimalardan tuzilgan topgan?.
4. Aralashma tarkiblari va ularning xususiyatlarini ayting.
5. Dvigatelning ish maromlari deganda nimani tushunasiz?
6. Zamonaviy karbyuratorning tuzilishi va ishlashi qanday amalga

---

98
oshiriladi?.

7. Xavo va yonilg’i tozalagichlari tuzilishini ayting?.
8. Benzin so’rish nasosi qanday tuzilgan?
9. Tirsakli valning aylanishlar chastotasini havoli rostlash qanday amalga
oshiriladi?
10. Suyultirilgan va siqilgan gazlar xaqida ma’lumotlarni ayting?.
11. Gaz ballonli ta’minlash tizimining uskunalari tuzilishini ayting?
12. Yonish qoldiqlarining atrof-muhitga ta’siri va ularni bartaraf etish
choralari qanday amalga oshiriladi?
13. Injektorli ta’minlash tizimini tushuntiring?
9-Mavzu: Gaz balonli avtomobilar dvigatelining ta’minlash tizimi.
Reja.
1. Gaz balonli ta’minlash tizimining umumiy sxemasi va ishlash printsipi.