O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fani bo’yicha
Yüklə 2,37 Mb.
|
|
VII.
GLOSSARI. № O’zbek tilida Rus tilida Ingliz tilida Mazmuni 1 Amortizator Амортизатор Shock- absorber Avtomobil tekis bo`lmagan yo`lda yurganda g`ildirakning yo`ldan sapchishini yuqotib, avtomobil ramasi va kuzovning tebranishiga to`sqinlik qiladi 2 Avtobus Автобус Bus SHahar atrofida, shahar ichida, shaharlararo, ma`lum joylarga qatnaydigan va umumiy ishlarda foydalaniladigan bo`ladi. 3 Avtomobil Автомобиль Automobile Quruqlikda harakatlanuvchi transport vositasi bo`lib, mustaqil energiya manbaiga ega bo`l mustaqilgan dvigatel bilan jihozlangan va xavfsizlikka ega bo`lgan g`ildirakli mashinadir. 4 Avtomobil shassisi Шасси автомобиля Automobile chassis’s Dvigatelning tirsakli validagi burovchi momentni yetakchi g`ildiraklarga uzatish avtomobilni harakatlantirish va boshqarishga mo`ljallangan mexanizmlardan tuzilgan. 5 Avtomobilni boshqarish mexanizmlari Автомобильные управления механизмы Automobile drives mechanisms Hydovchi avtomobilni belgilangan yo`nalishda harakatlantirish uchun zarur bo`lgan rul boshqarmasi va tormoz boshqarmalardan tuzilgan. 6 Bosh Основное Main O’rtacha yuklanish 334
qurilma измерительное устройство metering device diapozonida tejamkor tarkibli yonuvchi aralashmani tayyorlaydi. 7 Dag`al Tozalagich сырой чистый Crude clean Tozalagich g`ilof ip gazlamadan to`qilgan o`nga to`r qovirg`a o`ralgan tozalagich o`rnatilgan 8 Differensial Дифференсиал Differential Avtomobil harakatlanib burilganda va yo`lning notekis joylaridan yurganda yetakchi g`ildiraklarning har-xil burchakli tezlikda aylanishganda imkon beradi. 9 Ekologik muammo проблема экологии Ecology problem Y`l muammosi va ekspluatatsiya muammosini o`z ichiga oladi 10 Ekonomayzer Экономайзер Economizer To’la quvvat olish uchun boyitilgan aralashma tayyorlashga xizmat qiladi. 11 Elastik element Эластичный элемент Elastic element Yo’l notekisligi zarbalarini yumshatadi 12 G’ildirak Колесо Wheel Avtomobilning shinasi va o’qi o’rtasidagi bog’lovchi zveno hisoblanib, u shinani o`rnatish uchun kerak 13 Ishga tushirish qurilmasi пусковое устройство Starting device Sovuq dvigatelni ishonchli o’t oldirish rejimiga mos yonilg’i aralashmasi tayyorlaydi. 14 Jalyuzi Жалюзи Blind Sovuq ob-havo sharoitida radiatordan o’tayotgan havo oqimi miqdorini kamaytiradi. Dvigatel haroratining ortiqcha tushib ketmasligini ta’minlaydi. 15 Kamera Камера Tube Tutashtirilgan rezinali 335
damlash uchun vintel bo’ladi. 16 Kardan sharniri Карданный шарнир The cardan joint O’qlari orasidagi burchak o’zgaruvchan bo’lgan vallarni sharnirli biriktirib, harakat uzatishga hizmat qiladi. 17 Klapan prujinalari Клапанные пружины The valve springs Klapanni o’rindiqqa zich o’tirishini ta’minlaydi va uni yopiq holatda ushlab turish uchun hizmat qiladi. 18 Koromislo Коромысло The rocker arm Ikki yelkali richag bo’lib, turtkich harakat yo’nalishini klapanning ochilish yo’nalishiga o’zgartirish uchun xizmat qiladi. 19 Krivoship shatunli mexanizm Кривошип шатун механизимов Krivaship shatun mechanism sindrlarda ishchi aralashmaning yonishidan hosil bo`lgan gaz bosimini porshen orqali qabul qilib, porshenning- ilgarilanma-kaytma harakatini tirsakli valning aylanma harakatiga aylantirib beradi. 20 Maxovik Маховик The flywheel Inersion disk, tirsakli val ortiga biriktiriladi 21 Maxsus avtomobillar Спец автомобили Special automobiles Ma`lum ishlarni bajarishga imkon beradigan mexanizm- qurilma va uskunalar bilan jihozlangan. 22 Mayin tozalagich Мягкая очистка Soft cleaning Aozalagich markazida to`r qovirg`ali po`latdan tayyorlangan to`rsimon tozalagich sterjenga o`rnatilgan. 23 Mushtchalar Кулачок Cams Mushtchalar klapanni harakatlantiradi va ularning soni klapanlar 336
dvigatelning ishlash tartibi bilan belgilanadi 24 Oldingi ko`prik передний мост Front bridge Atomobilning rol boshqarmasi qismlarini osmalar va yetaklovchi g`ildiraklarni o`rnatish uchun hizmat qiladi. 25 Orqa ko`prik Задний мост Back bridge Asosiy uzatma differentsial yarim o`qlar osmalar va yetakchi g`ildiraklarning o`rnatish uchun hizmat qiladi. 26 Pnevmatik osmalar Пневматические подвески Pneumatic suspensions Elastik element vazifasini ballonga siqilgan havo bajaradi. Bunday osmalarda elastiklikni siqilgan havo ta’minlaydi. 27 Porshen Поршен Piston Ichki aralashmaning silindr ichida yonishi natijasida hosil bo`lgan gaz bosimini qabo`l qilib uni o`z barmog`i hamda shatun orqali tirsakli valga uzatish uchun hizmat qiladi. 28 Poyga avtomobillari Гонычные автомобили Motor rally automobiles Sport avtomobillari bo`lib, avtomobil sport poygasida qatnashish uchun mo`ljallangan. 29 Rezinali tayanch Резиновая база Rubber stop Osma harakatini chegaralaydi. 30 Rul boshqarmasi Руловой управления Rule steer Atomobilning harakat yo`nalishini o`zgartirish uchun hizmat qiladi. 31 Salt ishlash tizimi Холостой режим системы Idle mode system Tirsakli valning minimal aylanish chastotasida turg’un ishlashi uchun aralashma tayyorlaydi. 32 Shinalar Шина Tyres G`ildirakning yo`l notekisliklaridan qabul kilgan turtqilarni yumshatib va so’ndirib, 337
yurishidagi ravonligini yaxshilaydi 33 Shtanga Штанга The rod Turtkichdan koromisloga kuch uzatish uchun xizmat qiladi 34 Silindrlar bloki Блок цилиндр Cylinder block Dvigatelning korpus qismi bo’lib unda silindrlar joylashgan 35 So’ndiruvchi element поглощающий элемент Absorbing element Kuzov tebranishini so’ndiradi 36 Sovitish tizimi Система охлождения Freeze system’s Aigatelning qizigan qismlardan ajralgan issiqlikni tashqi muhitga tarqatadi va uni eng qulay issiqlik maromda ishlashni ta`minlaydi. 37 Stabilizator стабилизатор Stabilizer Kuzovni yonga og’ishini kamaytiradi 38 Suyuqlik nasosi Помпа Water pump Tizimdagi suyuqlikni tinimsiz aylantiradi. Sovutish tizimidan markazdan qochma nasoslar keng qo’llaniladi. 39 Termostat Термостат Termos Dvigatelni qizdirishni tezlatib, sovitish tizimida qulay haroratni avtomatik ravishda saqlab turish uchun hizmat qiladi. 40 Tezlatish nasosi Ускорение насоса Acceleration pump Avtomobilning keskin dinamik harakatini ta’minlash uchun aralashmani tezkor boyitib berishga xizmat qiladi. 41 Turtkich толкатель The tappet Taqsimlash vali mushtchasidan klapan sterjeniga yoki shtanga (koromislo)ga o’q bo’ylab kuch uzatish uchun xizmat qiladi. 338
Вентилятор Fan Radiatordan o’tayotgan havo miqdorini va tezligini oshirish uchun xizmat qiladi. 43 Yarim o`qlar Половос Half axles Burovchi momentni diffensialdan yetakchi g`ildiraklarga uzatish uchun hizmat qiladi. 44 Yengil avtomobil Лёгковой автомобиль Light automobile O’rnatilgan dvigatellarni ishchi hajmiga qarab: 1, 2 l.gacha o`rta kichik; 1,2...1,8 l kichik; 1,8...3,5 l o`rta va 3,5 litrdan ortiq katta litrajli bo`ladi. 45 Yo`lovchi avtomobillar Поссажырные автомобили Passenger Automobiles Yo`lovchilarni tashishga mo`ljallangan. 46 Yonilg`i so`rish va haydash nasosi Горючий сосать и привод насоса Inflammable suck and drive pump’s Yonilg`ini bakdan dag`al tozalagich orqali so`rib, keyin uni mayin tozalagichlar orqali yuqori bosim nasosiga haydaydi 339
Tavsiya etilgan adabiyotlar ro’yxati Asosiy adabiyotlar 1. A.Muxitdinov va boshqalar. Avtomobillar. Konstruktsiyasi asoslari. “Istiqilol nuri” nashriyoti. T.:2015yu 332 bet. 2. A.Muxitdinov, B.Sattivaldiev, SH.Xakimov “Transport vositalarining tuzilishi” (DSIGN OF VEHICLES) “Ta’lim nashriyoti” TOSHKENT-2014 y 158 b. 3. A.Muxitdinov va boshqalar. Avtomobilning ekspluatatsaviy xususiyatlari nazariyasi. O’quv uslubiy qo’llanma. TAYI. T.: 2013. 142 bet Qo’shimcha adabiyotlar 4. Fayzullaev E.Z., va boshqalar “Transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi” 1-qism Toshkent “Yangi asr avlodi” 2006-375 b. 5. Иванов. А.М. и др. Основы конструкции автомобиля, М.ООО. “Книжное издательство” “Зарулем”, 2005-336 с. 6. Mamatov.X Avtomobillar (Avtomobillar konstruktsiyasi asoslari). 1- qism. Toshkent, «O’qituvchi», 1995-y. 7. Mamatov.X Avtomobillar (Avtomobillar konstruktsiyasi asoslari). 2- qism. Toshkent, «O’qituvchi», 1998-y. 8. M.O.Qodirxonov. B.Rasulov. avtomobillar nazariyasi fanidan masalalar to’plami. Toshkent. O’qituvchi. 1992 y 9. Mamatov.X, Turdiev.Yu, Qodirxonov.M Avtomobillar konstruktsiyasi va nazariyasi asoslari. Toshkent. « O’qituvchi» 1982 y. 10.S.M Qodirov. M.O.Qodirxonov. Dvigatel va avtomobillar nazariyasi. Toshkent. O’qituvchi. 1982 y. 11.Qodirov. S.M Tiko avtomobilining tuzilishi, nosozliklarini aniqlash va ta`mirlash. Toshkent, «O’qituvchi», 2001-y. 12. Engineering Principles of Agricultural Machines Ajit K. Srivastava Michigan State University Carroll E. Goering University of Illinois Roger P. Rohrbach North Carolina State University Dennis R. Buckmaster The Pennsylvania State University Copyright 2006 by the American Society of Agricultural and Biological Engineers All rights reserved. 13. Вахламов.В.К. “Теника автомобильного транспорта: Подвижной состов и эксплуатационныесвойства М: Издательский центр” “Академия” 2004-528 с. 14.Qodirxonov.M.O Avtomobillarning ish jarayonlari va hisobi Toshkent. «O’qituvchi» 2003 y. 16. Farberman.B.A, Musina.R.G, Jumaboeva.F.A Oliy o’quv yurtlarida o’qitishning zamonaviy usullari. Toshkent. 2002 y. 17. Internet ma`lumotlari olinishi mumkin bo’lgan saytlar: http://ru.wikipedia.org/wiki/’Avtotransportnoe_predpriyatie http://www.mobilautotrans.ru http://uzavtosanoat.uz/ http://avtoolam.uz/ http://www.ziyonet.uz// http://www.auto-sib.com//aroundauto//detail//3415.html Document OutlineBUG’ DAVRI. Suvning qaynashini kuzata turib, inson shuni tushundiki idishdan chiqayotgan bug’ - bu ob-havoga bog’liq bo’lmagan «qo’lbola shamol». Lekin bug’ning past bosimi biron-bir jiddiy mexanizmni harakatga keltirishga kamlik qilar edi. Energiya manbaini katta miqdorda bir joyga to’plab keyin undan foydalanish imkonini beruvchi vosita o’ylab topish zaruriyati tug’ildi. BUG’ DAVRI. Suvning qaynashini kuzata turib, inson shuni tushundiki idishdan chiqayotgan bug’ - bu ob-havoga bog’liq bo’lmagan «qo’lbola shamol». Lekin bug’ning past bosimi biron-bir jiddiy mexanizmni harakatga keltirishga kamlik qilar edi. Energiya manbaini katta miqdorda bir joyga to’plab keyin undan foydalanish imkonini beruvchi vosita o’ylab topish zaruriyati tug’ildi. BUG’ DAVRI. Suvning qaynashini kuzata turib, inson shuni tushundiki idishdan chiqayotgan bug’ - bu ob-havoga bog’liq bo’lmagan «qo’lbola shamol». Lekin bug’ning past bosimi biron-bir jiddiy mexanizmni harakatga keltirishga kamlik qilar edi. Energiya manbaini katta miqdorda bir joyga to’plab keyin undan foydalanish imkonini beruvchi vosita o’ylab topish zaruriyati tug’ildi. Nazorat savollar Nazorat savollar «Neksiya» avtomobilining rul boshkarmasi. «Neksiya» avtomobilining Rul boshqarmasi reyka tipida bo’lib, ilashishdagi shesternya va tishli reykadan iboratdir. Rul mexanizmi valdagi shesternyaning aylanma harakatini reykaning ilgarilama qaytma harakatiga aylantiradi. Reyka yonida joylashgan sharnirli tortqi yordamida boshqariluvchi g’ildiraklarni buradi. Tashqi tezlik tavsifnomaning ko’rsatkichlari 6. Tormozlanish xususiyatiga ekspluatatsiyada ta’sir etuvchi ekspluatatsion omillar. 4. Avtomobilning tebranishi va unga ta’sir etuvchi omillar. 4. Avtomobilning tebranishi va unga ta’sir etuvchi omillar. 4. Avtomobilning tebranishi va unga ta’sir etuvchi omillar. 4. Avtomobilning tebranishi va unga ta’sir etuvchi omillar. 2.12-jadval Avtоmоbillarda ishlatiladigan siqilgan gazlar Ko`rsatkichlar Ko`rsatkichlar Ko`rsatkichlar - tsian, g/m3 Kislоrоd, hajmiga nisbatan % hisоbida Smоla va changlar, g/m3 - qishda Оktan sоni Benzin ekvivalenti (1 m3 gazni yonish issiq-ligiga teng bo`lgan benzin miqdоri, kg hisоbida ZICHLIGI, KG/L ZICHLIGI, KG/L ZICHLIGI, KG/L ZICHLIGI, KG/L ZICHLIGI, KG/L ZICHLIGI, KG/L ZICHLIGI, KG/L ZICHLIGI, KG/L Ko`rsatkichlar nоmi Yonilg`i Ko`rsatkichlar Yangi kashfiyotlar, yangi rekordlar Afzallik va kamchiliklari Bugungi bozor 7. «Quyoshmobillar» va «shamolmobillar» Bosh uzatmaning tsilindrli shesternya jufti http://hozir.org Yüklə 2,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|