O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi s. B. Bairova, G. M. Abduraupova



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə52/102
tarix26.12.2023
ölçüsü2,8 Kb.
#197818
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   102
INFEKSIYANING OLDINI OLISH 
 
Paranteral yo‘l bilan yuqadigan 30 ga yaqin ifeksiyalar mav-
jud. Bunday infeksiyalarga B, C virusli gepatitlari, OIV infek-
siyasi va boshqalar misol bo‘ladi. Infeksiya yuqtirish asosan, teri 
qoplamalari butunligining buzilishi bilan bog‘liq. 
CDC (AQSH) ma’lumotlariga ko‘ra B gepatit virusining 
yuqish xavfi yuqori. 
Har bir tibbiyot xodimi OIV infeksiyasining profilaktikasi 
maqsadida universal ehtiyot choralarini bilishi kerak. 
Universal ehtiyot choralari – bu qon va boshqa biologik 
suyuqliklar orqali infeksiya yuqishining oldini olish yo‘li bilan 
mijozlar va tibbiyot xodimlari o‘rtasida qon orqali yuqadigan 
infeksiyalarning yuqish xavfini kamaytirishga yo‘naltirilgan 
tadbirlar majmuyidir. 
Qon orqali yuqadigan infeksiyalarga chalingan barcha kishi-
larni aniqlashning imkoni yo‘qligi bois, bugungi kunda har bir 
bemor potensial yuqumli deb qaralishi zarur. Demak, qon va 
boshqa biologik materiallar ham potinsial yuqumli hisoblanib, 
ular bilan ishlaganda har doim himoya choralari qo‘llanilishi 
zarur.
Qon infeksiyalari yuqishi mumkin bo‘lgan kontakt turlariga 
quyidagilar kiradi: 
– perkutant kontakt, ya’ni terining igna sanchilishi yoki 
o‘tkir buyumdan jarohatlanishi; 
– biologik materiallar (qon va organizmning boshqa bio-
logik suyuqliklari)ni shilliq pardalar yoki zararlangan teri (yo-
rilish, kesilish)ga tushishi;
 
– qon, sperma, qin suyuqligi, tarkibida qon bo‘lgan suyuq-
liklar va boshqa biologik suyuqliklar orqali OIV yuqish xavfi 
mavjud bo‘lib, ular bilan ishlaganda universal ehtiyot choralari 
qo‘llanishi shart.
 
OIV 
yuqishi bo‘yicha xavflilik darjasi aniqlanmagan bo‘lsa-
da, quyidagi suyuqliklar bilan ishlaganda universal ehtiyot cho-
ralari qo‘llanishi zarur: sinovial suyuqlik, orqa miya suyuqligi, 
plevral suyuqlik, peritoneal suyuqlik, perikardial suyuqlik, am-
niotik suyuqlik. 


74 
Har qanday biologik suyuqlik, agar u qanday suyuqlik 
ekanligini aniqlashning iloji bo‘lmasa, ular bilan ishlaganda ham 
universal ehtiyot choralari qo‘llanishi talab qilinadi. 
Indivuduval himoya vositalarini qo‘llashga katta e’tibor 
berilishi zarur. Bularga xalat, qo‘lqop, niqob, muhofaza ko‘zoy-
nagi va ekran kiradi. 
Muhofaza xalatlarini va fartuklar teri va kiyimni ularga qon 
va boshqa biologik suyuqliklar tushishidan saqlaydi. Oyoqqa 
qon tushmasligi uchun xalat ostidan fartuk va baxila kiyiladi. 
Agar muolaja bajarishda qon va boshqa biologik suyuq mu-
hitning sachrash ehtimoli bo‘lsa, niqob va ko‘zoynak taqish yoki 
ko‘z, burun, og‘iz va umuman ko‘zning katta qismini himo-
yalash uchun ekrandan foydalaniladi. 
Muolajalarni bajarishga kirishishdan oldin, ishni yakunla-
gandan keyin yoki bir bemor ko‘rilgandan so‘ng tibbiyot xodimi 
qo‘lini qo‘l yuvishning umumiy qoidasi bo‘yicha yuvishi zarur.
Tibbiyot xodimining tirnoqlari kalta qilib olingan bo‘lishi 
kerak.
Teridagi jarohat, shilliq parda, ifloslangan buyum, qon yoki 
organizmning boshqa har qanday biologik suyuqliklari hamda 
ifloslangan chiqindilar bilan ishlaganda va invaziv muolajalar 
o‘tkazganda (vena ichiga inyeksiya qilish va boshqalar) albatta 
rezina qo‘lqop kiyish zarur. Inyeksiya o‘tkazishda bir martalik 
shprits va sistemalar bemorning ko‘z oldida ochiladi. Muola-
jalardan keyin rezina qo‘lqop ichki tomonini tashqariga qilib 
yechiladi va xlorli dezinfektantning 0,5% li eritmasida 10 daqiqa 
davomida botirib qo‘yiladi, qo‘llar ikki marta sovunlab yuviladi, 
bir martalik salfetka yoki sochiq bilan artiladi, sochiq maxsus 
idishga tashlanadi. 
Professional kontakt yuz bergan vaqtda harakatlar tartibi 
(avariya holatlari): 

Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   102




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin