О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyоt instituti


Kimeviy birikma hosil qiluvchi qotishmalar



Yüklə 1,35 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/134
tarix06.05.2023
ölçüsü1,35 Mb.
#108487
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   134
Αzbekiston respublikasi oliy va î‘rta maxsus ta’lim vazirligi q

3. Kimeviy birikma hosil qiluvchi qotishmalar. Bu turga kiruvchi qotishmalar 
tarkibidagi komponentlar о‟zaro kimeviy reaktsiyaga kirishib birikma hosil qiladi. Hosil 
bо‟lgan kimeviy birikma atomlarining kristall panjarasi ayrim komponentlarning kristall 


panjaralaridan farq qiladi. Kimyoviy birikmalarni qattik eritmadan keskin ajratib turadigan 
xususiyatlar quyidagilardir: 
1. Kimyoviy birikma о‟ziga xos kristall panjara turini hosil qilish xususiyatiga ega. 
Yangi turdagi kristall punjara shu kimyoviy birikmani tashkil qiluvchi komponentlarning 
kristall panjara turlaridan tubdan farq qiladi. Komponentlar atomlari tartibli joylashgan bо‟lib, 
ma„lum joylashish qonuniyatlariga ega. Kо‟pchilik kimyoviy birikmalarning elementar kristall 
panjaralarining turlari murakkab bо‟ladi. 
2. Birikmada elementlar massasining nisbati doimo saqlanadi. Shuning uchun kimyoviy 
birikmalar sodda qilib A
m
B
n
ifoda bilan belgilanadi. Bu yerda m va n butun sonlar bо‟lib, 
elementlarning atom nisbatlarini ifodalaydi. 
3. Kimyoviy birikmalarning xossalari shu birikmani tashkil qiluvchi elementlar 
xossalaridan keskin farq qiladi.
4. Kiyoviy birikmalarning suyuqlanish xarorati о‟zgarmas bо‟lib, birikma suyuqlanish 
xaroratigacha saqlanib qolishi ham mumkin, lekin suyuqlanish xaroratiga yetmasdan 
parchalanib ketishi ham mumkin. Agar kimyoviy birikma suyuq fazadan tug‟ridan-tug‟ri 
kristallansa yoki qizdirganda suyuqlanish xaroratigacha saqlanib qolsa, bunday birkma 
barqaror kimyoviy birikma deb ataladi. Agar kimyoviy birikma qattiq fazalarning muvozanati 
о‟zgarishi natijasida vujudga kelsa yoki qizdirish natijasida qattiq holda diffuzion parchalanib 
ketsa, bunday kimyoviy birikmalar beqaror kimyoviy birikmalar deb ataladi. 
Kimyoviy birikmalarning xosil bо‟lishida xarorat о‟z-о‟zidan о‟zgarishi mumkin.
Kimyoviy bimrikmalarning xosil bо‟lishida atom elektron tuzilishlari bir-biridan keskin 
farq qiladigan komponentlar qatnashadi.
Kimeviy birikma xosil qiluvchi qotishmalar bir jinsli bо‟lib, MgSn, Мg

Yüklə 1,35 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   134




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin