О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyоt instituti


Austenitning uzliksiz sovitilishida parchalanishi



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə55/142
tarix07.01.2024
ölçüsü5,01 Kb.
#207067
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   142
Αzbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi q

Austenitning uzliksiz sovitilishida parchalanishi 
Austenitning parchalanishi pо‟lat uzliksiz sovitilganda ham Ac
1
kritik nuqtadan pastroq 
haroratgacha tez sovitilib (о‟ta sovitilib), shu haroratda tutib turilganda ham sodir bо‟ladi. 
Austenit Ac
1
nuqtadan pastroq haroratgacha о‟ta sovitilib shu haroratda tutib turilganda uning
parchalanishi 
austenitning izotermik parchalanishi 
deb ataladi. 
Pо‟lat Ac
1
kritik haroratdan pastroq haroratgacha tez sovitilib, shu haroratda tutib turilganda 
perlitning kristallanish markazlari hosil bо‟ladi va ulardan kristallar о‟sa boshlab, oqibatda 
perlit donalari hosil bо‟ladi. Bu donalarning katta- kichikligi о‟ta sovish darajasiga bog‟liq. 
О‟ta sovitilgan austenitning izotermik (о‟zgarmas haroratda) parchalanishini diagramma 
tarzida ifodalash mumkin (22- rasm). 


22 - rasm. Austenitning izotermik parchalanish diagrammasi

Shakldan kо‟rinadiki, 800 
0
C gacha qizdirilgan austenit taxminan 700 
0
C gacha tez
sovitilib, shu haroratda tutib turilsa, u perlitga aylanadi, ya„ni ferrit bilan sementitning mexanik 
aralashmasi hosil bо‟ladi. Austenit taxminan 630 
0
C gacha 60-70 grad/s tezlik bilan uzluksiz 
о‟ta sovitilib va shu haroratda tutib turilganda ham austenit perlitga aylanadi, ammo bu 
perlitning donalari 700 
0
C da hosil bо‟lgan perlitnikidan mayda, qattiqligi ancha yuqori bо‟ladi 
(НВ = 380-400). Bunday perlit 
sorbit 
deb ataladi. 
Austenit taxminan 500 
0
C gacha (80 - 100 grad/s) tezlikda о‟ta sovitilib, shu haroratda tutib 
turilsa, donalari sorbitnikidan ham mayda perlit hosil bо‟ladi. Bu perlit 
troostit 
deb ataladi. 
Troostitning qattiqligi НВ = 390-400 oralig‟ida bо‟ladi.
Demak perlit, sorbit, troostit strukturalarining barchasi ferrit-sementit aralashmasidan 
iborat bо‟lib, ular bir-biridan donalari о‟lchamlari bilan farqlanadi (23- rasm).


23 - rasm. a) perlit (x500), b) sorbit (x500), v) troostit (x10 000) strukturalari. 
 
Austenit 150 
0
C/s tezlik bilan suvda sovitilsa parchalanishga ulgurmaydi. Sovish tezligi 
katta bо‟lganda diffuzion jarayonlar to‟xtaydi, lekin 
γ→α
polimorf о‟zgarish sodir bо‟ladi. 
Natijada austenitda erigan hamma uglerod ferritda qolib, tо‟yingan qattiq eritma hosil bо‟ladi. 
Harorat taxminan 240 
0
C ga tushganda austenit 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   142




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin