FeO, SiO
2
, Al
2
O
3
, Fe
4
N
) shaklida uchraydi va sof holda mikronuqsonlar tо‟plangan
joyda joylashadi (darz va g‟ovaklarda). Bu elementlar pо‟latning sovuq holda mo‟rtligini
oshiradi, zarbiy qovushoqligini pasaytiradi.
Fosfor
pо‟latning sovuq holatda mо‟rtligini oshiradi, plastikligi va zarbiy qovushoqligini
kamaytiradi. Yuqori sifatli pо‟latlar tarkibida fosfor miqdori 0,03 % dan oshmasligi kerak.
Marganes
pо‟latga kislorod va oltingugurtning zararli ta„sirini kamaytirish uchun
qо‟shiladi. U pо‟latning puxtaligini oshiradi; Pо‟lat tarkibida 0,8 % gacha marganes bо‟lishi
maqsadga muvofiqdir.
Кremniy
ham pо‟latni kisloroddan tozalaydi, uning puxtaligini oshiradi, u ferritda tо‟liq
eriydi va alohida struktura sifatida kuzatilmaydi. Odatda, pо‟lat tarkibida 0,5 % gacha kremniy
bо‟ladi.
Uglerodli pо’latlarning turlanishi va markalanishi
Ро‟latlar ishlab chiqarish usuliga, kimyoviy tarkibiga, qо‟llanilish sohasiga,
qaytarilganlik darajasiga va strukturasiga kо‟ra turlanadi.
Ishlab chiqarish
usullariga kо‟ra pо‟latlar marten, kislorod-konvertor, bessemer, tomas
va elektr pо‟latlariga bо‟linadi.
Qaytarilganlik darajasiga kо‟ra
pо‟latlar turg‟un, qaynamaydigan (spokoyniye),
qaynaydigan (kipyashiye) va oraliq (poluspokoyniye) pо‟latlariga bо‟linadi.
Kimyoviy tarkibiga kо‟ra
kam uglerodli (0,3 % gacha), о‟rtacha uglerodli (0,4...0,6 % C)
va kо‟p uglerodli (0,6 % dan ko‟p С ) turlariga bо‟linadi.
Dostları ilə paylaş: |