Mikrolit plastinkalari quyidagi texnologiya bo‟yicha tayyorlanadi: tayyorlangan kukun
shakllantiriladi, presslanadi, so‟ngra 1750-1900
0
C haroratda pishiriladi. Plastinkalarni bosim
ostida qaynoq holda quyish yo‟li bilan (shlaker usuli) ham olish mumkin. Asboblarning
dastalariga plastinkalar kavsharlanadi yoki mexanik usulida mahkamlanadi.
So‟nggi vaqtlarda metall kesish asboblarining ish qismlariga yopishtirish uchun yangi
o‟ta qattiq asbobsozlik materiallari ishlab chiqish qo‟llanilmoqda: ularga bor nitridi
polikristtallari asosida yaratilgan
elborlar
(0,1; 05 va 10 markalari) va
olmoslar
kiradi. Bor kub
nitridining polikristallari o‟zining issiqbardoshligi bilan (1300
0
C gacha) kesish asboblari uchun
mo‟ljallangan barcha asbobsozlik materiallaridan ustun turadi, chunonchi olmosdan 1,9 marta,
tez qirqar po‟latdan 2,3 marta, qattiq qotishmalardan 1,7 marta ustun turadi. Polikristallar
uzunligi 3,5 - 8 mm, diametri 3-5 mm bo‟lgan silindrik va sferik ko‟rinishlarda tayyorlanadi.
Polikristallar keskichlarning dastalariga montaj qilinib, vacuum ostida kavsharlash yoki
polikristallni po‟lat vtulkaga issiqlayin presslab kiritish yo‟li bilan mahkamlanadi.
Elbor bilan jihozlangan kesish asboblari istalgan qattiqlikdagi cho‟yan va po‟latga katta
tezliklarda ishlov berish uchun mo‟ljallangan. Borning kub nitrididan yasalgan keskichalarning
toblangan, qattiqligi 63-66 HRC
Э
bo‟lgan po‟latlarga ishlov berishdagi chidamliligi qattiq
qotishmadan yasalgan keskichlarnikidan o‟n martadan ko‟p ortiq. Bunday keskichlar bilan
cho‟yanga ishlov berishda aniq ishlov berish sharoitida sirtning g‟adir-budirligini
R
a
=0,63-1,25
mkm ga yetkazish mumkin. Karbonado va ballas tipidagi olmos polikristallari bilan jihozlangan
kesish asboblari titan qotishmalari, mineral-keramika, qattiq qotishmalarga ishlov berishda
foydalaniladi. Bunday keskichning po‟xtaligi qattiq qotishmadan yasalgan keskichnikidan 6-10
marta katta. Olmoslarning sintetik polikristallari 2500
0
C haroratda juda yuqori bosim ostida
grafitdan olinadi. Bu olmoslar alohida fraksiyalarga ajratiladi va turli olmos asboblar
tayyorlashda foydaliniladi.
Shuni qayd qilish kerakki, po‟lat va chuyan detallar elbordan yasalgan abraziv asbob
bilan olmosdan yasalgan asbobga qaraganda yaxshi silliqlanadi, chunki bor nitridining temirga
kimyoviy aloqadorligi yo‟q va uning issiqbardoshligi yuqori.
Dostları ilə paylaş: