O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Biologik membranalarning tuzilishi va funktsiyasi 
Hujayra membranasining tuzilishining tuzilish asoslari. Membrana lipidlari va oqsillari. 
Membrananing fizik-kimyoviy xossalari. Biologik membranalar tuzilishiga doir hozirgi zamon 
tasavvurlari. Model membranalar. 
Moddalarning membrana orqali tashilishi 
Moddaning kimyoviy potentsiali. Noelektrolit moddalar va suvning membrana orqali tashilishi. 
Oddiy, cheklangan va osonlashgan diffuziya. Elektrolitlar va ionlarning membrana orqali tashilishi. 
Elektrokimyoviy potentsial. Ionlarning passiv tashilishi. Nernst-Plank elektrodiffuziya tenglamasi. 
Bir tomonlama oqim nisbati. Ionlarning aktiv transporti. Aktiv transportdagi ATFazaning roli 
(moddalarning birlamchi aktiv tashilishi). Aminokislotalar va qandlar transporti (ikkilamchi aktiv 
tashilishi). Moddalar tashilishining boshqarilishi. Qo’zg’almas hujayralarda ion kanallari. 
Bioelektrogenez 

---

10 
Model sistemalardagi elektr potentsiallar farqi, Nernst tenglamasi. Membrana potentsiallar farqi, 
Goldman-Xodjkin 
tenglamasi. 
Harakat 
potentsiali. 
Qo’zg’aluvchan to’qimalarda harakat 
potentsialining paydo bo’lishini izohlovchi hozirgi zamon Xodjkin—Xaksli kontseptsiyasi. Membrana 
toklari kinetikasi, Xodjkin-Xaksli matematik modeli, ion toklari. Ion kanallari. Ionoforlar va 
kanaloformerlar. Harakat potentsialining uzatilishi. Nerv tolasining kabel xossalari. Sinapslar va 
sinaptik jarayonlari. 
Elektro’kazuvchanlik 
Membrana sirt yuzasidagi elektrostatik potenttsial. Qutblanish hodisasi. Elektro’tkazuvchanlik 
va uning dispersiyalanishi. Elektro’tkazuvchanlik struktura asoslari. Hujayra va to’qimalar elektr 
o’tkazuvchanligi. Hujayra impedansi. 
Harakatning muskulli va muskulsiz formalari 
Muskulli qisqarish biofizikasi. Kalsiy ionlarining elektromexanik jarayonlarga bog’liqligi. Ca
2+
kanallarining hujayra ichidagi strukturasi. Ca-ATFazaning strukturasi va funktsiyasi. Harakatning 
muskulsiz formalari.