O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Javob: 
28%. 
14-
masala
. Darajalash chizmasini hosil qilish uchun fenolning 
konsentratsiyalari 0.05, 0.1, 0.2, 0,3 va 0,5 mg/l standart eritmalari 
olindi. Xromatografik analiz o„tkazilganda yuzalari mos ravishda 35, 
72, 143, 212 va 358 mm
2
teng bo„lgan xromatografik cho„qqilar olindi.

---

85 
Bo„yoq ishlab chiqarish korxonasidan 1 g namuna olinib, 1 l suvda 
eritildi. Namuna xromatografik usulda analiz qilinganda cho„qqi yuzasi 
182 
mm
2
teng 
bo„ldi. 
Sanoat 
chiqindisi 
tarkibidagi 
fenol 
konsentratsiyasini aniqlang. 
Javob:
25,7%. 
15- 
masala
. Daryo suvidagi konserogen modda-benzapirenni 
aniqlash uchun ajratib olish xususiyati 97% bo„lgan kartrijdan 
foydalanib 100 l suv o„tkazildi.Kartirjdagi mikrokonsentrlangan 
benzapirenni 10 mkl geksanda eritib oldik. Ushbu namunadan 
xromatografga 1 mkl hajmda yuborildi. Benzopirenga tegishli 
xromatografik cho„qqi yuzasi 190 mm
2
ni tashkil etdi. Darajalash 
chizig„ini tuzish uchun benzapirennning konsentratsiyalari 0.01, 0.02, 
0.05, 0.1 va 0.2 mg/l bo„lgan standart eritmalari olinib, har biridan 
xromatografga 1 mkl hajmda yuborildi. Hosil bo„lgan xromatogramma 
yuzalari mos ravishda 46, 93, 234, 470 va 931 mm
2
ni tashkil etdi. 
Daryo suvidagi benzapiren konsentratsiyasini aniqlang. 
J
avob
: 4·10-6 %. 
16-
masala
.Qimiz tarkibidagi etanolning miqdorini aniqlash 
maqsadida uning 0,05; 0,1; 0,3; 0,5 va 0,7 g/dm
3
li standart eritmalari 
tayyorlandi. Ushbu eritmalardan ketma-ket xromatografga namuna 
yuborildi. Olingan natijalar jadvalda keltirilgan. 
Standart eritmalar tartib raqami
1 
2 
3 
4 
5 
Xromatografik 
cho„qqi 
yuzasi, 
mm
2
7,5 
15,1 45,0 75,1 
105 
Xaydash uchun kolbaga 100 g qimiz olinib, tarkibidagi SO
2
gazi 
ajratilgandan so„ng hajmi 50 ml bo„lgan kolbaga haydaldi. Eritmadagi 
etanol miqdorini aniqlash maqsadida olingan xromatogrammaning 
yuzasi 40,0 mm
2
ni tashkil etdi. Qimiz tarkibidagi etanol 
konsentratsiyasini aniqlang. 
Javob
: 13,3%. 
17-
masala
. Havo atmosferasidagi formaldegid miqdorini aniqlash 
maqsadida hajmi 1000 l bo„lgan havo yutib olish xususiyati 80% 
bo„lgan 1 l absorberdan o„tkazildi. Olingan eritmadan 1mkl hajmda 

---

86 
xromatografga yuborildi. Formaldegidga taalluqli xromatografik 
cho„qqining yuzasi 234 mm
2 
ni tashkil etdi. 
Darajalash chizig„ini to„zish uchun formaldegidning konsen-
tratsiyalari 0.01, 0.2, 0.3, 0.4 va 0.5 mg/l bo„lgan standart eritmalari 
olinib, har biridan xromatografga 0,1 mkl hajmda yuborildi. Hosil 
bo„lgan xromatogramma yuzalari mos ravishda 13, 27, 38, 50 va 67 
mm
2
ni tashkil etdi. Havo tarkibidagi formaldegid konsentratsiyasini 
aniqlang. 
Javob:
16,1 10
-5 
% hajmiy. 
18- 
masala
. Gazlar aralashmasi analiz qilinganda 2-metilpentan, 
metilamin, 2-metilbutan va propan mavjudligi aniqlandi. Ularga mos 
keluvchi xromatografik cho„qqilar yuzasi mos ravishda 132, 84, 219 va 
114 mm
2
га тенг эканлиги tasdiqlandi. Aralashmaga standart modda 
sifatida konsentratsiyasi 10 mg/l bo„lgan geksan qo„shildi. Uning 
xromatografik cho„qqi yuzasi 126 mm
2
tashkil etdi. 2-metilpentan, 
metilamin, 2-metilbutan va propanning
qiymatlari mos ravishda 1,13; 
1,26; 1,32 va 1,48 teng ekanligini e‟tiborga olib, komponentlarning 
namunadagi konsentratsiyalarini aniqlang.