O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi samarqand davlat universiteti aminov I. B., Bustanov X. A., Raximov S. Z

 
Joylashtirish: 
Biror-bir ob`yekt ustida sichqoncha ko`rsatkichini 
olib kelish va chap tugmani bosmaslik. 
 
Tanlash: 
Biror-bir ob`yekt ustiga sichqoncha ko`rsatkichini olib 
kelish va chap tugmani bir marta bosish.
Kerakli ob`yet ustida sichqoncha o`ng tugmasini bosilganda 
kontekst menyu hosil bo`ladi va bu menyuda shu ob`yektgagina tegishli 
bo`lgan buyruqlar aks ettiriladi. 
Excelda ishlashni osonlashtirish maqsadida biror-bir ob`yektning 
kontekst menyusini chaqirilganda shu ob`yekt bilan bajarilishi mumkin 
bo`lgan amallar tugmalari to`plami (mini-panel) ham hosil bo`ladi va 
bulardan kerakli amalni tezkor bajarish uchun foydalanish mumkin.

---

169 
Lekin barcha foydalanuvchilar ham barcha amallarni faqatgina 
sichqoncha yordamida bajarishni ma`qul ko`rishmaydi. Faqatgina 
klaviaturadan yoki klaviatura hamda sichqonchadan birgalikda 
foydalanishni xush ko`ruvchilar uchun quyidagi imkoniyatlar mavjud: 

Tezkor tugmalar kombinatsiyalari 

Klaviatura yordamida harakatlanish va boshqarish. 

Tugmalar yordamchi ma`lumotlari 
Ushbu imkoniyatlar haqida keyingi boblarda so`z yuritiladi. 
Tezkor tugmalar kombinatsiyalari deb bir yoki bir nechta 
tugmalarni bosish orqali chaqiriladigan amallar buyruqlariga aytiladi 
hamda ularning ko`pchiliklari 
Ctrl 
tugmasi bilan birgalikda bajariladi. 
Ularni eslab qolish oson bo`lishi maqsadida ko`pgina kombinatsiyalar 
ularning ingliz tilidagi atamalariga mos holda mos harflarga bog`lab 
qo`yilgan. Masalan chop etish oynasini chaqirish uchun Ctrl+P(Print) 
tugmasi bosiladi. Bu amalni bajarish uchun birinchi yozilgan Ctrl 
tugmasini bosib turgan holda P tugmasini ham bosiladi va ikkala tugma 
birgalikda 
qo`yib 
yuboriladi. 
Ko`pincha 
ishlatiladigan 
Excel 
kombinatsiyalari quyidagi jadvalda keltirilgan.