O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti kadrlarni innovatsion boshqarish

Nazorat savollari va topshiriqlar.

1. Tashkilotdagi o‘zgarishlarning turlarini, darajalarini, bosqichlarini ayting. O‘zgarish va yangilikni joriy qilish tushunchalarining o‘zaro bog‘liqligi.

   
   

2. Personalni boshqarish tizimidagi o‘zgarishlar. Umumiy xususiyatlari.

   
   

3. O‘zgarishlarga qarshilikni bartaraf etish metodlari.

   
   

4. Tashkilotlarga yangiliklarni joriy qilishdagi o‘zgarishlarni amalga oshirishning asosiy tamoyil va qoidalari nimalardan iborat?

   
   

5. Kadrlar faoliyatidagi innovatsiyalar.

   
   

6. Personal bo‘yicha menejerning kadrlar bilan ishlashdagi va yangiliklarni joriy qilishdagi roli.

   
   

7. “Innovatsion menejer” tushunchasini ta’riflang.

   
   

8. Tashkilot personaliga innovatsion yondashuv. Kompaniyada iinovatsion muhitni yaratish.

   
   

9. Innovatsion madaniyat. Umumiy xususiyatlari.

   
   

10. Innovatsion madaniyatning asosiy tamoyillarini aytib bering.

    
    

BOB 6. INNOVATSION FAOLIYATNI HUQUQIY TARTIBGA SOLISH

6.1 Intellektual mulk tushunchasi.
6.2 Patentlar. Asosiy xususiyatlari.
6.3 Texnologiyalarni uzatish uchun qonuniy tartibini litsenziyalash.
6.1 Intellektual mulk tushunchasi
Innovatsion faoliyatni huquqiy tartibga solish O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O'zbekiston Respublikasining Fuqarolik Kodeksi, Qonunlari va O'zbekiston Respublikasining boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga muvofiq qabul qilingan shunigdek, O'zbekiston Respublikasi sub'ektlari, O'zbekiston Respublikasining innovatsiyalar bilan bog'liq xalqaro shartnomalari asosida amalga oshiriladi. Ushbu tartibga solish asosida innovatsion faoliyat jarayonida olingan natijalarni huquqiy himoyalashga asoslangan. Ushbu natijalar intellektual mulk ob'ekti sifatida intellektual mahsulotlar yangi texnologiyalarni namoyish etganligi sababli paydo bo'ladi.
Intellektual mulk - intellektual faoliyat natijalariga, mualliflik huquqi va ixtiro huquqlari ob'ektlarining umumiy qismiga kiritilgan intellektual mahsulotga egalik qilish.
1967 yilda tashkil etilgan Butun jahon intellektual mulk tashkilotini konventsiyasi asosida xalqaro darajada intellektual mulkning huquqiy tushunchasi asoslangan. [3]. Butun jahon intellektual mulk tashkilotining asosiy vazifasi uning himoyasini ta'minlashdan iborat.
Innovatsiya – qabul qiladigan va ishlatadigan tashkiliy tizim uchun dinamik bog'liq bo'lgan progressiv yangilik hisoblanadi.[8]. Bu yangilik nisbatan barqaror moddiy va ijtimoiy elementlarni ishlab chiqarishga olib keladigan maqsadga muvofiq o'zgarish.
Innovatsiya –Innovatsion mahsulot sanoat mulk ob’ekti va (yoki) unga bog’liq tegishli intellektual faoliyat mahsuli, yakunlangan tadqiqotlar va ishlanmalar iqtisodiy oborotga qo'shilish uchun yangilik va talabga ega bo'lgan intellektual faoliyat natijasi.
Huquqiy normativga ko’ra intellektual mulk ob'ektlarining uchta guruhi mavjud.
Birinchi guruhga shunday ob’ektlar kiradiki, ular qonunchilikda mavjud.maxsus qonunlar yoki qoidalar bilan tartibga solinadi.
Hozirgi vaqtda jismoniy va yuridik shaxslarga mualliflik huquqi, ixtiro va patent qonunchiligi, sanoat namunalariga bo'lgan huquqlar, foydali modellar va boshqa shakllarda berilishi mumkin bo'lgan intellektual mulk ob'ektlari huquqiy normalar asosida himoya qilinadi. [12].
Huquqiy muhofaza qilinadigan intellektual mulk yaratuvchisi mualliflik huquqiga ega. Ma'lum vaqt davomida ijodkorning ixtiyoriga ko'ra, intellektual mulk ob'ektidan foydalanish patent bilan himoyalangan mualliflik huquqi beriladi. [12]. Egasining ushbu huquqi davlat tomonidan qo'llab-quvvatlanadi va qonuniy ravishda amalga oshiriladi.
Patent berish- Bu yangi ilmiy-texnik bilimlar kabi jamoat molini olish uchun xususiy tashkilotlar va ayrim mutaxassislarning mablag'lari, vaqti va inson kapitali xarajatlarini qoplashning keng usuli. Patentning amal qilish muddati davomida patent egasi intellektual mulk ob'ektining iqtisodiy ekspluatatsiyasini va boshqa iqtisodiy agentlarning unga kirishini ta'minlaydi.
Ikkinchi guruhga ishlab chiqilgan tushunchalar yoki belgilangan ma'lumotlar ro'yxati (savdo ma'lumotlari, sanoat sirlari, "nou-xau") doirasida huquqlar bilan ta'minlangan sanoat va intellektual mulk ob'ektlarini o'z ichiga oladi.
Uchinchi guruhga tartibga solish shartnomaviy shaklda yoki mahalliy aktlar darajasida amalga oshiriladigan huquqlar bilan belgilanmagan ob'ektlarni o'z ichiga oladi.
Manfaatdor shaxslar duch keladigan intellektual mulk sohasidagi asosiy muammolarga quyidagilar kiradi [5]:

1. mualliflik to'g'risidagi nizolar;

   
   

2. intellektual mulk ob'ektlaridan foydalanish;

   
   

3. mualliflarning huquqlarini himoya qilish.