bo‘lgan qadimiy suv osti vulkanlari ko‘p uchraydi. Vulkanlarni ayrimlarini
cho‘qqilari suv sathidan ko‘tarilib Kergelen va Xyord orollarini hosil qilgan.
Vulkanlar asosan bazaltlardan tarkib topgant. Platoda bazaltdan tashqari
granodiorit va paleogen ohaqtoshlari ham topilgan.
Sharqiy
Hind suv osti tog‘ tizmasining eng janubiy chekkasidan sharq
tomonda G‘arbiy Avstraliya tizmasi joylashgan. Bu tog‘ning orografik tuzilishi
ancha murakkab bo‘lib platosimon ko‘tarilmalardan va yaqqol ko‘tarilib turgan
tektonik tizmalardan tarkib topgan.
Okean tagi rel’f shakllarining murakkablashishida tektonik yoriqlar ham
muhim rol o‘ynaydi. Ammo bu yerdagi yoriqlar Tinch okeandagi yoriqlardan farq
qilib, ular asosan meridional va submeridional ravishda yo‘nalgan. Ouen,
Mavrikiya, Prins-Eduard,
Amsterdam, Tasmanov kabi yoriqlar shular jumlasidandir. Bundan tashqari okean
tagi kenglik va subkenglik bo‘ylab yo‘nalgan yoriqlar ham uchraydi. Bunga
Diamantin va Ob yoriqlari misol bo‘ladi. Chuqurligi 5500-6500 m ga boradigan
Vityaz, Argo, Vima, Mariya-Selest cho‘kmalarining mavjudligi tektonik yoriqlar
bilan uzviy bog‘liq.
Yuqorida tahlil qilingan tog‘ tizmalari va ko‘tarilmalari Hind okeani tagini
O.K.Leontevning ma’lumotiga ko‘ra; 24 ta katta va kichik botiqlarga ajratib turadi.
Quyidagi № 4 jadvalda shulardan eng yiriklari berilgan.
Hind okeani tagida xilma-xil cho‘kindilar uchraydi. Foraminiferali
cho‘kindilar materik yonbag‘irlarida va botiqlarda, radiolyariyali va marjon polipli
cho‘kindilar ekvator atrofida, poligen (suv osti qizil gillari) cho‘kindilar
ekvatordan janubroqda terrigen yotqiziqlar materik qirg‘oqlari yaqinida va
diatomli cho‘kindilar materikning janubiy qismida (50° j.k. dan janubda) keng
tarqalgan.
Jadval № 4.
Hind okeanining yirik botiqlari
№
Botiqning nomi
Maksimal chuqurligi, m
1
Arabiston
5875
2
Somali
5374
3
Maskaren
5349
4
Madagaskar
6400
5
Mozambik
6045
6
Agulyas
6150
7
Kroze
5270
8
Markaziy
6090
9
Andaman
4390
10
Kokos
6335
11
Barbiy Avstraliya
6500
12
Amsterdam
7102
13
Janubiy Avstraliya
6024
14
Afrika- Antarktika
6972
