O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sh. Dj. Ergashxodjaeva strategik marketing toshkent – 2019

Bozorlarni quyidagi yo‘llar bilan sotib olish: 
-raqobatchi firmani uning bozordagi ulushini qo‘lga kiritish maqsadida sotib
olish;
-bozordagi katta ulushni nazorat qilish maqsadida qo‘shma korxona tashkil
qilish.
Bozordagi o‘z mavqeini himoya qilish (mijozlar bilan aloqa, sotish tarmog‘i,
imidj): shu maqsadda operasion marketingni faollashtirish, masalan:
-tovar yoki uning pozitsiyasini birmuncha yaxshilash;
-narxni shakllantirishning mudofaa strategiyasi;
-sotish tarmog‘ini mustahkamlash;
-sotishni rag‘batlantirish chora-tadbirlarini kuchaytirish yoki qayta yo‘naltirish.
Bozorni rasionallashtirish: xarajatlarni kamaytirish yoki operasion marketing
samaradorligini oshirish maqsadida xizmat ko‘rsatilayotgan bozorlarni qayta tashkil
qilish. Masalan:
-eng rentabelli segmentlarga e’tiborni jamlash;

---

---

133

-eng samarali distribyutorlarga murojaat qilish;
-eng kam buyurtma hajmini belgilab, mijozlar sonini kamaytirish;
-ba’zi segmentlardan ketish.
Bozorni tashkil qilish: iqtisodiy sektorning samaradorlik darajasiga
qonunchilikda ruxsat berilgan darajada ta’sir ko‘rsatish. Masalan:
- boshqaruv organlarining yordamidan foydalangan holda tegishli tarmoqdagi
raqobatchilik kurashi qoidalarini o‘rnatish;
- professional
tashkilotlar
tashkil
qilish
(masalan,
bozor
haqidagi
ma’lumotlarni yig‘ish uchun);
- ishlab chiqarishni qisqartirish yoki barqarorlashtirish to‘g‘risida bitim tuzish.
Bu so‘nggi uch strategiya ko‘proq mudofaa xarakteriga ega bo‘lib, ularning
maqsadi bozorga kirib borish darajasini qo‘llab-quvvatlashdan iboratdir.
b) bozor chegaralarini kengaytirish-amaldagi tovarlar bilan yangi bozorlarga
kirish va zabt etishdir.
v) mahsulotni takomillashtirish - amaldagi joriy tovarni takomillashtirib
firma mavqeini oshirishdan iborat.