Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti o. Sh. Mamanazarov

9.2 Loyiha sifatini boshqarishning asosiy bosqichlari 
 
Loyihada sifatni boshqarish bir vaqtning oʻzida amalga oshirilishi kerak boʻlgan 
uchta asosiy bosqichdan iborat: 
1. Sifatni rejalashtirish: 
_ iste’molchilar talablarini identifikatsiya qilish; 
_ iste’molchilar tomonidan mahsulotga imtiyozli talablarni aniqlash. 
2. Sifatni oshirish: 
_ baholash mezonlarini tanlash; 
_ jarayon qobiliyatini baholash; 
_ jarayonni takomillashtirish. 
3. Sifatni nazorat qilish: 
_ sifatni baholash; 
_ sifatni yaxshilash va rejalashtirish tadbirlarini tartibga solish. 
10-rasm  TQM  kontekstida  loyiha  sifatini  boshqarish  bosqichlari  oʻrtasidagi 
munosabatni koʻrsatadi. 
 
TQM  falsafasiga  yoki  doimiy  sifatni  yaxshilash  tizimiga  hali  oʻrganmagan  
korxonalarda  sifatni  boshqarish  uchun  mas’ul  boʻlgan  tashkilotning  tashkiliy 
tuzilmasini joriy qilish maqsadga muvofiq. 

---

 
  92 
 
 
Loyihalarni amalga oshirish jarayonida iste’molchilarning talablarini hisobga 
olgan  holda  siz  ikki  pozitsiyadan  iborat  oʻlchovni  qoʻllashingiz  mumkin:  loyiha 
belgilangan talablarga javob beradi yoki javob bermaydi. 
Sifat menejmenti koʻpincha har bir jarayonni bosqichlarga boʻlinishi mumkin: 
ish  boshlanishi,  uning  holatining  oʻzgarishi  va  keyingi  bosqichga  oʻtish  jarayonlari. 
Har bir bosqichni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun mas’ul xodimlar iste’molchi 
uchun zarur boʻlgan sifatni ta’minlaydi. 
Deming, iste’molchilar ehtiyojini qondirish muammosini tahlil qilish jarayonini 
ifodalovchi  reja  -  ijro  -  nazorat  -  harakatlar  aylanishi  (Plan  -  Do-Check  -  Act  - 
PDCA) ishlab chiqdi (11-rasm). Bu nuqsonlarni bartaraf etish va ularni bartaraf etishni 
takomillashtirish  tartibini  taqdim  etadi.  Buni  muammolarning  sabablarini  bartaraf 
etish, shuningdek, sifat standartlarini ishlab chiqish va qayta koʻrib chiqish yoʻli bilan 
amalga oshirish mumkin. 
 
PDCA aylanishi 8 bosqichdan iborat boʻlgan toʻrt jarayondan iborat: