Sintez uchun berilgan kimyoviy moddalarni fizik-kimyoviy konstantalari:
Birikma
|
Molekula massasi
|
Zichligi, d20
|
Тqayn. 0С
|
Тsuyuq. 0С
|
K2Cr2O7
|
297,18
|
1,68
|
-
|
378
|
C2H5OH
|
46,07
|
0,789
|
78,3
|
144
|
H2SO4
|
98,08
|
1,84
|
279,6
|
10,31
|
CH3CHO
|
44,012
|
0,783
|
20,8
|
124,0
|
Amaliy qisim jadvali
Moddalar
formulasi
|
Moddalar miqdori
|
Ortiqchalik koeffisenti
|
g
|
ml
|
mol
|
K2Cr2O7
|
100
|
126,74
|
2,170
|
1
|
C2H5OH
|
100
|
76,08
|
1,427
|
6,401
|
H2SO4
|
140
|
-
|
0,339
|
4,209
|
Nazorat savollari
Aldegidlar va ketonlarning umumiy formulasini yozing.
Sirka aldegid olishning uch xil usulini taklif qiling.
Spirtdan kaliy bixromat ishtirokida bir mol sirka aldegidi uchun kerak bo‘ladigan reaktivlarni elektron balans usuli bilan xisoblang.
Sirka aldegid sintezining asosiy reaksiya tenglamasini yozing.
Sirka aldegid sintezining qo‘shimcha reaksiya tenglamasini yozing.
BIR VА KO’P АSОSLI KАRBОN KISLОTАLАR
Tuzilishidа kаrbоksil guruhi bo’lgаn оrgаnik birikmаlаrgа kаrbоn kislоtаlаr dеyilаdi. Kаrbоksil guruhining sоnigа qаrаb ulаr bir vа ko’p аsоsli kislоtаlаrgа bo’linаdilаr. Kаrbоksil guruhi to’yingаn uglеvоdоrоd qоldig’i bilаn bоg’lаngаn bo’lsа to’yingаn kislоtаlаr, аgаr kаrbоksil guruhi to’yinmаgаn uglеvоdоrоd qоldig’i bilаn bоg’lаngаn bo’lsа to’yinmаgаn kislоtаlаr dеyilаdi.
Agar kаrboksil gruppa bilan bog‘langan qoldiq benzol halqasining qoldig‘i bilan bog‘langan bo‘lsa, bular aromatik kislotalar deyiladi.
Karbon kislotalar va ularning xosilalari sirt aktiv moddalar, polimerlar (lavsan), gerbitsidlar va boshqalar olishda keng qo‘llaniladi.
Karbon kislotalar spirtlar bilan efir hosil qilish (eterifikasiya) reaksiyasiga kirishadi. Bu reaksiya qaytar jarayon bo’lib, muvozanat kislota katalizatorligida o’ngga, ishqor ishtirokida esa chapga siljiydi. Tajribada etrifikatsiya reaksiyasini ko‘rib chiqamiz.
17- tajriba. Sirka kislota izoamil efirini hosil qilish
Laboratoriya ishidan maqsad: Ushbu laboratoriya ishida talabalar, karbon kislotalar mavzusidan olgan nazariy bilimlarini mustahkamlash uchun laboratoriya sharoitida sirka kislotasining izoamil spirti bilan etrifikatsiya reaksiyasini tajriba orqali ko‘radilar va shu amaliy ish davomida o‘zlarining bilim hamda ko‘nikmalarini oshirishiradilar.
Kerakli reaktivlar: Konsentrlangan sirka kislota, izoamil spirti konsentrlangan sulfat kislota,
Jihozlar: suv hammomi, probirkalar.
Dostları ilə paylaş: |
