5 – MA’RUZA. TRANSPORT TURLARINI TANLASH. TRANSPORT VOSITALARINI QO‘LLANISH SOXASI Reja:
1. Korxona ichida qo‘llaniladigan transport vositalari 2. Sex ichida qo‘llaniladigan transport vositalari 3. Yuk oqimlarini (gruzopotokov) taxlil qilish Ishlab chiqarish korxonalarining transport vositalari foydalanish joyiga ko‘ra
ikkita guruxga bo‘linadi:
-
korxona ichida (sexlararo) va sex ichida ishlatiladigan transport vositalari.
Korxona ichida qo‘llaniladigan transport vositalari sexlar orasida,
omborxona bilan sexlar o‘rtasida va umuman korxonaning bir bino (tom)i ichida
joylashmagan bo‘limlari orasida transport aloqalarini amalga oshiradi.
Korxona ichki transport vositalari bilan yuklar bir necha kilometr
masofalarga tashib keltiriladi. Yuklar qish oyining sovuq temperaturasida ham
tashib keltirilaveradi. SHuning uchun ko‘pchilik korxona ichki transport vositalari
(yuklagichlar, tyagach (shatak) li aravacha va boshqalar) avtonom dvigatelli
harakatchan (mobil) mashinalardir.
Sex ichida qo‘llaniladigan transport vositalari umumiy texnologik
jarayondagi texnologik operatsiyalarni ish bilan uzluksiz ta’minlashda, yarim
maxsulotlarni stanokdan stanokka, omborxona va boshqa joylarga tashib berishda
aloqa vazifasini bajaradi. Odatda bu toifa transport vositalari xona, bino ichida
ishlagani uchun ular atmosfera yog‘in -sochinlari va qish oyining past temperatura
ta’siridan xoli bo‘ladi va tashib beriladigan masofa, aksariyat xolda 150-200 m
dan oshmaydi. SHuning uchun bunday transport vositalari energiyani sex
tarmog‘ining o‘zidan oladi va o‘zlari avtonom dvigatelga ega bo‘lmaydi.
Ko‘pchilik sex ichki transport vositalari uzluksiz ishlovchi tasmali, zanjirli yoki
rolikli konveyerlardan iboratdir. Ammo ayrim xollarda, masalan, quritish
kameralarini taxta materiallar bilan yuklashda davriy ravishda ishlaydigan
mashinalardan foydalanish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Ularga elektrokara,
elektrshtabel, avtoyuklagich, aravacha va boshqalarni ko‘rsatish mumkin.