Transport va logistika fakulteti “Transport vositalari muhandisligi” yo’nalishi K 37-22 guruh talabasi
Lutfillayev Muhammadsolining
Oliy matematika fanidan tayyorlagan
Mustaqil ishi
1.9. TAQSIMOT NOMA’LUM PARAMETRLARINING
STATISTIK BAHOLARI
Parametrlarni baholash. Nuqtaviy baholar.
Intervalli baholar
1.9.1. Bosh to'plam X belgisining вparametmi o‘z ichiga olgan ср(х,в)
taqsimot funksiyasi yoki taqsimot zichligi berilgan bo‘lsin. Bunda в parametr, masalan, Puasson taqsimotining A parametri bo‘lishi mumkin.
Nazariy taqsimot вparametrining 6n statistik bahosi ( bahosi ) deb
berilgan tanlashga bog‘liq bo‘lgan uning taqribiy qiymatiga aytiladi.
Agar м (в) =вbo‘lsa вbahoga вparametr uchun siljim agan baho
deyiladi. Bunda M{9) =9 shart вbaho sistematik xatolikka ega bo‘lmasdan,
faqat tasodifiy xatoliklarga ega bo‘lishini bildiradi.
Agar limM (9) =9 bo‘lsa, вbahoga 9 parametr uchun asim ptotik
siljimagan baho deyiladi.
Agar М( в ) Фвbo‘lsa, вbahoga 9 parametr uchun siljigan baho
deyiladi.
Agar limP(|<9 - <91< 4-) = 1 bo‘lsa в bahoga вparametr uchun asosli baho
deyiladi. Asosli baho uchun tanlanma hajmi oshgan sayin yetarlicha katta
ehtimollikbilan 9 * 9 bo‘Iadi.
1-teorema. ^siljimagan baho uchun limZ>(<9,) = 0 bo‘lsa, u holda ^asosli
baho bo‘ladi.
в parametrning в siljimagan bahosi в parametming barcha mumkin
bo‘lgan baholari orasida eng kichik dispersiyaga ega bo‘Isa 6 bahoga в parametr uchun sam arali baho deyiladi. Samarali вbahoning qiymatlari 9 parametrga boshqa baholarga nisbatan yaqinroq joylashgan deyish mumkin.
Г )( й ' \ ^
Bahoning samaraligi ев = ^ ~ ^ kattalik bilan baholanadi, bu yerda в ’ - samarali baho. ев birga qancha yaqin bo‘Isa, baho shuncha samarali bo‘ladi.
Agar \ime&rt-+= i boisa, вbahoga вparametr uchun asim ptotik
sam arali baho deyiladi.
Bir vaqtda siljimaganlik, asoslilik va samaralilik xossalariga ega bo‘lgan
bahoga bir qiymatli baho deyiladi.
9>