O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

innovatsiya (yangilik kiritish) 
deb ataladi. 
Ilmiy adabiyotlarda ―novatsiya‖ (yangilanish, yangilik) hamda ―innovatsiya‖ 
(yangilik kiritish) tushunchalarining bir-biridan farqlanishiga alohida e‘tibor 
qaratiladi. Misol uchun, V.I. Zagvyazinskiyning e‘tirof etishicha, ―yangi‖, ―yangilik‖ 
tushunchasi nafaqat muayyan g‗oyani, balki hali amaliyotda foydalanilmagan 
yondashuv, metod hamda texnologiyalarni ifodalaydi. Ammo bunda jarayon 
elementlari yaxlit yoki alohida olingan elementlaran iborat bo‗lib, o‗zgarib turuvchi 
sharoit va vaziyatda ta‘lim va tarbiya vazifalarini samarali hal etish g‗oyalarini o‗zida 
aks ettiradi. 
Darhaqiqat, yangilik vosita sanalib, u aksariyat holatlarda yangi metod, 
metodika, texnologiya va b. ko‗rinishida namoyon bo‗ladi. 
Mohiyatiga ko‗ra novatsiya va innovatsiya o‗rtasida muayyan farqlar mavjud. 
Ular quyidagilardir (9.1-jadval): 
 
9.1-jadval
46
 
Novatsiya va innovatsiyalar o„rtasidagi asosiy farqlar
Asosiy farqlar
Novatsiya Innovatsiya
Novatsiya Innovatsiya
1) amaldagi nazariya 
doirasida qo‗llaniladi; 
2) ko‗lam va vaqt bo‗yicha 
chegaralanadi; 
3) metodlar yangilanadi; 
4) natija avvalgi tizimni 
takomillashtiradi 
1) tizimli, yaxlit va davomli bo‗ladi; 
2) ma‘lum amaliyotda yangi faoliyat 
tizimini loyihalaydi; 
3) subyektlarning faoliyati to‗la 
yangilanadi; 
4) yangi texnologiyalar yaratiladi; 
5) faoliyatda yangi sifat natijalariga 
erishiladi; 
6) amaliyotning o‗zi ham yangilanadi 
I.P. Podlasiyning fikriga ko‗ra, ta‘lim innovatsionlari quyidagi 
o„zgarishlar
ga 
olib keladi: 
- pedagogik tizimning tamomila o‗zgarishi; 
- o‗quv jarayonining o‗zgarishi; 
- pedagogik nazariyaning o‗zgarishi; 
- o‗qituvchi faoliyatining o‗zgarishi; 
- o‗quvchi (talaba) faoliyatining yangilanishi; 
- pedagogik texnologiyaning o‗zgarishi; 
- ta‘lim mazmunining yangilanishi; 
- o‗qitish shakl, metod va vositalarining o‗zgarishi; 
- ta‘lim tizimi boshqaruvning o‗zgarishi; 
- ta‘lim maqsadi va natijalarning o‗zgarishi.